‘n Wysheid oor Hoofde

“Voor vernietiging is die hart van die mens hoogmoedig, en voor eer is daar nederigheid.” Spreuke 18:12.

Die Voorbode van Gebeurtenisse

Byna elke gebeurtenis het sy profetiese voorbode. Dit is ‘n ou en algemene spreekwoord dat “toekomstige gebeurtenisse hul skadu’s voor hulle werp.” Die wys man leer ons dieselfde les in die vers voor ons. Wanneer vernietiging deur die land wandel, werp dit sy skadu—dit neem die vorm aan van hoogmoed. Wanneer eer ‘n man se huis besoek, werp dit sy skadu voor dit—dit kom in die gedaante van nederigheid. “Voor vernietiging is die hart van die mens hoogmoedig.” Hoogmoed is so seker die teken van vernietiging soos die verandering van kwik in die weer glas die teken van reën is! En baie meer onfeilbaar as dit, “Voor eer is daar nederigheid,” soos voor die somer, soet voëls terugkeer om in ons land te sing!

Die Voorbodes van Vernietiging en Eer

Alles het sy voorbode. Die voorbode van vernietiging is hoogmoed en van eer, nederigheid. Daar is niks waartoe die hart van die mens so maklik verval nie as hoogmoed; en daar is geen ondeugd wat so gereeld, so emfasies en so welsprekend in die Skrif veroordeel word! Teen hoogmoed het profete hul stemme opgehef, evangeliste het gespreek en onderwysers het onderrig gegee. Ja, meer—die ewige God het tot die hoogste hoogtes van welsprekendheid gestyg wanneer Hy die hoogmoed van die mens wou veroordeel!

Die Woord van God Teen Hoogmoed

Die volle vloei van die Ewige se magtige taal is op die meest glorieuze manier vertoon in die veroordeling van die hoogmoed van die menslike natuur. Miskien is die mees welsprekende gedeelte van God se Woord te vind teen die einde van die boek Job, waar God in die mees pragtige toon van onweerlegbare welsprekendheid hoogmoed vir die mens verberg deur hom heeltemal te verwarrend!

God se Woede Teen die Hoofde van die Aarde

Daar is ‘n ander baie welsprekende gedeelte in die 14de hoofstuk van Jesaja waar die Here se heilige woede blyk te wees en dit woed teen die hoogmoed van die mens, wanneer Hy dit heeltemal en effektief wil veroordel. Hy sê aangaande die groot en magtige koning van Babilon, “Die hel van onder is beweeg om jou te ontmoet by jou koms. Dit wek die dode vir jou, selfs al die hoofde van die aarde. Dit het al die konings van die nasies van hul troon verhef. Al hulle sal praat en vir jou sê, Is jy ook swak geword soos ons? Is jy soos ons geword? Jou pomp is na die graf gebring en die geluid van jou luit: die wurm is onder jou uitgesprei en die wurms bedek jou. Hoe het jy uit die hemel geval, O Lucifer, seun van die oggend! Hoe is jy na die grond gesny, wat die nasies verzwak het! Want jy het in jou hart gesê, Ek sal in die hemel opklim, ek sal my troon bo die sterre van God verhef: Ek sal ook op die berg van die vergadering sit, aan die kant van die noorde: Ek sal bo die hoogtes van die wolke opklim; ek sal soos die Allerhoogste wees. Tog sal jy na die hel gebring word aan die sye van die put. Hulle wat jou sien, sal jou noukeurig aanskou en oor jou besin, en sê, is dit die man wat die aarde laat bewe, wat koninkryke geskud het?”

Die Walging van Hoogmoed

Merk op hoe God hom aanspreek, die hel self beskryfend as verstom oor sy val, omdat hy so hoog gestyg het. En tog verklaar Hy verseker dat sy hoogte en grootheid vir die Almagtige niks was nie, dat Hy hom sou neerslaan, selfs al het hy, soos ‘n arend, sy nes onder die sterre gebou. Ek sê, daar is niks wat meer welsprekend in die Skrif veroordeel word as hoogmoed—en tog is daar geen vangnet waarin ons arme, dom voëls so maklik vlug nie, geen valkuil waarheen ons, soos dwaas diere van die aarde, so voortdurend hardloop!

Nederigheid as ‘n Goddelike Genade

Aan die ander kant is nederigheid ‘n goddelike genade wat baie beloftes daarin het in die Skrif. Miskien word daar meer beloftes aan geloof en liefde gegee wat dikwels beskou word as die helderste van die deugde—nogtans beklee nederigheid glad nie ‘n mindere plek in God se Woord nie, en daar is honderde beloftes wat daaraan verbonde is. Elke genade blyk soos ‘n spykertjie waarop kostelike seëninge hang, en nederigheid het menige genade wat daarvan hang. “Hy wat homself verhef, sal verlaag word en hy wat homself verlaag, sal verhoog word.” “Geseënd is die armes in gees,” en in talle ander gedeeltes word ons herinner dat God die nederiges liefhet, maar dat Hy “die magtiges van hul plekke afbring en die nederiges en sagmoediges verhef.”

‘n Woord oor Hoogmoed en Nederigheid

Nou, hierdie oggend, sal ons ‘n woord hê om te sê oor hoogmoed en nederigheid. Mag die Heilige Gees ons van die een bewaar en die ander in ons harte voortbring!

Die Ondeugd van Hoogmoed

In die eerste plek, sal ons iets hê om te sê oor die ondeugd van HOOGMOED. “Voor vernietiging is die hart van die mens hoogmoedig.” Hoogmoed, wat is dit? Hoogmoed, waar is dit se setel? Die hart van die mens; en hoogmoed, wat is die gevolg daarvan? Vernietiging!

Die Beskrywing van Hoogmoed

Eerstens, moet ek probeer om hoogmoed aan julle te beskryf. Ek kan dit afbeeld as die ergste misvorming van al die monsteragtige dinge in die skepping! Dit het niks pragtigs daarin nie, niks in verhouding nie, maar alles in wanorde.

HOOGMOED EN NEDERIGHEID

Die Teenstelling van God se Skepping

Dit is totaal die teenoorgestelde van die wesens wat God gemaak het, wat suiwer en heilig is. Hoogmoed, die eerstgeborene van die hel, is inderdaad soos sy ouer—alles onrein en verwerpelik—en daarin is daar geen vorm, geen styl, en geen skoonheid nie.

‘n Grondlose Fenomeen

In die eerste plek, is hoogmoed ‘n grondlose ding. Dit staan op die sand. Of erger nog, dit plaas sy voet op die golwe wat onder sy tred buig. Of selfs erger, dit staan op borrels wat binnekort onder sy voete sal bars. Van alle dinge het hoogmoed die slegste grondslag. Dit het geen soliede rots op aarde waarop dit kan staan nie. Ons het redes vir amper alles, maar ons het geen redes vir hoogmoed nie! Hoogmoed is iets wat onnatuurlik vir ons behoort te wees, want ons het niks om trots op te wees nie. Wat is daar in die mens waarvan hy moet roem? Ons selfde skepping is genoeg om ons nederig te maak—wat is ons behalwe skepsele van vandag? Ons broosheid behoort voldoende te wees om ons laag te lê, want ons sal môre vergaan. Ons onkunde behoort hoogmoed van ons lippe te hou. Wat is ons, behalwe soos die wilde donkie se veulen wat niks weet nie? En ons sondes behoort effektief ons monde te sluit en ons in die stof te lê.

Die Uiterste Verwerping van Hoogmoed

Van alle dinge in die wêreld is hoogmoed teenoor God wat die minste verskoning het. Dit het geen stok of steen waarop dit kan bou nie. Tog, soos die spin, dra dit sy eie web in sy ingewande en kan dit, uit homself, spin wat hy benodig om sy prooi te vang. Dit blyk op homself te staan, want dit het niks anders om op te steun nie. O, mens, leer om hoogmoed te verwerp, aangesien jy geen rede daarvoor het nie! Wat jy ook al is, jy het niks om jou trots te maak nie. Hoe meer jy het, hoe meer is jy in skuld teenoor God—en jy behoort nie trots te wees op dit wat jou ‘n skuldige maak nie.

Terug na Ons Oorsprong

Overweeg jou oorsprong—kyk terug na die gat van die put waaruit jy gehaal is. Oorweeg wat jy sou gewees het, selfs nou, as dit nie vir goddelike genade was nie. En oorweeg dat jy nog verlore sou wees in die hel as genade jou nie ondersteun nie! Oorweeg dat daar onder die verdoemdes niemand is wat meer verdoem sou gewees het as jy self, as genade jou nie van vernietiging gehou het nie. Laat hierdie oorweging jou nederig maak, dat jy niks het waarop jy jou trots kan steunde nie.

Die Winstloosheid van Hoogmoed

Weereens, dit is ‘n sinlose ding sowel as ‘n grondlose ding, want dit bring geen wins saam nie. Daar is geen wysheid in selfverheffing nie. Ander ondeugde het ‘n paar verskonings, want dit blyk dat mense deur hulle voordeel het. Gierigheid, plesier, lust het ‘n paar pleit. Maar die man wat trots is, verkoop sy siel goedkoop! Hy maak die vloedgate van sy hart wijd open om mense te laat sien hoe diep die vloed binne in sy siel is. Dan vloei dit skielik uit en alles is weg—en alles is niks—of ‘n puff van leë wind, een woord van soet lof—die siel is weg en nie ‘n druppel is oor nie!

Vergelyking van Sondes

In byna elke ander sonde, versamel ons die as wanneer die vuur weg is—maar hier, wat is oor? Die gierige man het sy blink goud, maar wat het die trots man? Hy het minder as wat hy sou gehad het sonder sy hoogmoed en is glad nie ‘n gewinner nie! O, man, as jy so magtig soos Gabriel was en al sy heiligheid gehad het, sou jy steeds ‘n volledige dwaas wees om trots te wees, want hoogmoed sou jou van jou engelstatus na die rang van demone laat sak en jou van die plek waar Lucifer, seun van die oggend, eens gewoon het, bring om jou woning saam met afgryslike demone in perdition op te neem!

Die Gevolge van Hoogmoed

Hoogmoed verhef sy kop en poog om homself te eer, maar dit is, van alle dinge, die mees veragene. Dit het gesoek om krone op sy voorhoofd te plant en so het dit gedoen—maar sy kop was warm en dit het ‘n ys kroon daarop geplaas—en dit het alles gesmelt.

Die Illusie van Hoogmoed

Arm hoogmoed het soms homself pragtig gedek. Dit het sy mees kleurvolle klere aangetrek en vir ander gesê, “Hoe pragtig verskyn ek!” Maar, ah, hoogmoed, soos ‘n harlekyn gekleed in jou kleure, jy is soveel meer ‘n dwaas daarvoor—jy is maar ‘n kykstuk vir minder dwase as jouself! Jy het geen kroon, soos jy dink jy het, niks solied en werklik—alles is leeg en vergeefs. As jy, O man, skande wil hê, wees trots!

Die Prijs van Hoogmoed

‘n Monarch het deur slachting na ‘n troon gewade en die poorte van genade op die mensdom toegemaak om ‘n bietjie glorie te wen. Maar wanneer hy homself verhef het en trots was, het wurms hom verorber, soos Herodes, of het sy ryk verorber totdat dit verbygegaan het—met al sy hoogmoed en glorie! Hoogmoed wen geen kroon nie. Mense eer dit nooit, nie eens die nederige slawe van die aarde nie, want alle mense kyk neer op die trots man, en dink hom minder as hulle is.

Die Waaksaamheid Teen Hoogmoed

Weer, hoogmoed is die maddigste ding wat kan bestaan. Dit voed op sy eie vitale lewens. Dit sal sy eie lewe neem sodat dit met sy bloed ‘n purperkleurige mantel vir sy skouers kan maak! Dit sape en undermyn sy eie huis sodat dit sy spitsvinke ‘n bietjie hoër kan bou—en dan stort die hele struktuur neer! Niks bewys mense so mal soos hoogmoed nie! Want hiervoor het hulle rus en gemak en vrede opgegee om rang en mag onder mense te vind. Hiervoor het hulle gewaag om hul hoop op verlossing te risiko, om die sagmoedige juk van Jesus te verlaat en moeg en hardwerkend langs die lewenspad te gaan, in ‘n poging om hulleself deur hul eie werke te red!

Die Vervloeking van Hoogmoed

En uiteindelik tuimel hulle in die modder van helse wanhoop. O, man, haat hoogmoed—vlug daarvan, verafsku dit, laat dit nie binne jou woon nie! As jy ‘n malman in jou hart wil hê, omhels hoogmoed, want jy sal nooit een malder vind as hy nie!

Die Veelsydigheid van Hoogmoed

Dan is hoogmoed ‘n veelsydige ding. Dit verander sy vorm. Dit is allerhande vorms in die wêreld. Jy kan dit in enige styl vind wat jy kies. Jy kan dit in die bedelaar se lap sowel as in die ryk man se kleding sien. Dit woon saam met die rykes en met die armes. Die man sonder ‘n skoen aan sy voet mag so trots wees asof hy in ‘n wa sit!

Hoogmoed in Alle Lae van die Samelewing

Hoogmoed kan in elke rang van die samelewing gevind word—onder alle klasse van mense. Soms is dit ‘n Arminiaan en praat oor die krag van die skepping. Dan draai dit Calvinisties en spog van sy verbeelde sekerheid—vergeet van die Maker—wat alleen ons geloof lewendig kan hou! Hoogmoed kan enige vorm van godsdiens professie. Dit mag ‘n Quaker wees en geen kraag aan sy baadjie dra. Dit mag ‘n Kerkman wees en God in pragtige katedrale aanbid. Dit mag ‘n Dissenter wees en na die algemene vergaderhuis gaan. Dit is een van die mees universiele dinge in die wêreld!

Hoogmoed en Sy Veelsydigheid

Dit woon in alle soorte kapelle en kerke. Gaan waar jy wil, jy sal hoogmoed sien. Dit kom saam met ons na die huis van God. Dit gaan saam met ons na ons huise. Dit is in die mark en die beurs, in die strate en oral! Laat ek op een of twee van die vorms wat dit aanneem, dui. Soms neem hoogmoed die dogmatiese vorm aan. Dit leer die leerstelling van selfgenoegsaamheid. Dit vertel ons wat die mens kan doen en sal nie erken dat ons verlore, gevalle, gedegradeerde en verwoeste skepsele is nie, soos ons is.

Die Misdadige Natuurlikheid van Hoogmoed

Dit haat goddelike soeweniteit en skel teen verkiesing. Dan, as dit daaruit gedryf word, neem dit ‘n ander vorm aan—stem saam dat die leerstelling van gratis genade waar is, maar voel dit nie! Dit erken dat verlossing alleen van die Here kom, maar steeds moedig dit mense aan om die hemel deur hul eie werke te soek, selfs deur die dade van die wet! En wanneer dit daaruit gedryf word, sal dit mense oorreed om iets saam met Christus in die saak van verlossing te voeg.

Die Roeping tot Nederigheid

En wanneer dit alles geskeurde is en die arme lap van ons geregtigheid verbrand is, sal hoogmoed in die Christen se hart insluip sowel as in die sondaar s’n—dit sal floreer onder die naam van selfgenoegsaamheid, wat die Christen leer dat hy “ryk en vermeerderd in goedere is, en nie iets nodig het nie.” Dit sal hom vertel dat hy nie daaglikse genade nodig het nie, dat vorige ondervinding vir môre genoeg sal wees—dat hy genoeg weet, genoeg doen, genoeg bid. Dit sal hom laat vergeet dat hy “nog nie bereik het nie.” Dit sal hom nie toelaat om voort te gaan na die dinge wat voor hom is nie, terwyl hy die dinge wat agter hom is, vergeet. Dit kom in sy hart en versoek die gelowige om ‘n onafhanklike besigheid vir homself op te stel. En totdat die Here ‘n geestelike bankrotskap bewerkstellig, sal hoogmoed hom van die gang na God weerhou!

Die Omhelsing van Hoogmoed

Hoogmoed het tienduisend vorms. Dit is nie altyd daardie stive en gestekte heer wat jy dit voorstel nie. Dit is ‘n vuil, kruipende, insinuerende ding wat hom soos ‘n slang in ons harte sal draai! Dit sal praat van nederigheid en prate oor om stof en as te wees. Ek het mans geken wat oor hul korrupsie die mees wonderlike praat, terwyl hulle pretender om heel nederig te wees, terwyl hulle terselfdertyd die mees trotse ellendiges was wat aan hierdie kant van die skeidingse gulf gevind kon word! O, my vriende, julle kan nie vertel hoeveel vorms hoogmoed sal aanneem nie—kyk scherp om julle, of julle sal bedrieg word deur dit en wanneer julle dink julle vermaak engele, sal julle vind julle het demone onbewus ontvang!

Die Hart as die Setel van Hoogmoed

Nou, ek moet van die sitplek van hoogmoed praat—die hart. Die ware troon van hoogmoed is die hart van die mens. As, my liewe vriende, ons deur God se genade wil hoogmoed onderdruk, is die enigste manier om met die hart te begin. Laat ek julle ‘n parabel vertel, in die vorm van ‘n oosterse verhaal wat hierdie waarheid van God in sy regte lig sal stel.

Die Wysheid van die Dervish

‘n Wys man in die Ooste, genoem ‘n dervish, het in sy wanderings skielik op ‘n berg gekom. En hy het onder sy voete ‘n glimlaggende vallei gesien, waar ‘n rivier deur vloei. Die son het op die stroom geskyn en die water, soos dit die sonlig weerkaats, het suiwer en pragtig gelyk. Toe hy afdaal, het hy gevind dit was modderig en die water heeltemal ongeschikt vir drink. Naby, het hy ‘n jong man gesien, in die klere van ‘n herder, wat met baie ywer die water vir sy skape gefiltreer het. Op ‘n oomblik het hy ‘n bietjie water in ‘n kruik gesit en dit laat staan. Nadat dit gesettle het, het hy die skoon vloeistof in ‘n tenk gegiet.

Die Ywer van die Jong Herder

Toe, op ‘n ander plek, sou hy gesien word wat die stroom ‘n bietjie aflei en dit oor die sand en klippe laat golwe sodat dit gefiltreer kan word en die onreinhede verwyder kan word. Die dervish het die jong man dopgehou terwyl hy probeer om ‘n groot tenk met skoon water te vul en het vir hom gesê, “My seun, waarom al hierdie moeite?—wat is die doel daarvan?”

Die Antwoord van die Jong Man

Die jong man het geantwoord, “Vader, ek is ‘n herder. Hierdie water is so vuil dat my skape dit nie sal drink nie en daarom is ek verplig om dit, bietjie vir bietjie, te suiwer, sodat ek genoeg kan versamel dat hulle kan drink, maar dit is harde werk.” So gesê, het hy die sweet van sy voorhoofd afgewis, want hy was moeg van sy arbeid.

Die Wysheid van die Dervish

“Regtig het jy goed gewerk,” het die wys man gesê, “maar weet jy dat jou arbeid nie goed toegepas is nie? Met die helfte van die moeite kan jy ‘n beter doel bereik. Ek sou veronderstel dat die bron van hierdie stroom onrein en besoedeld moet wees. Laat ons saam ‘n pelgrimsreis onderneem en dit gaan kyk.” Hulle het toe ‘n paar myl gestap, oor baie ‘n rots geklim, totdat hulle by ‘n plek gekom het waar die stroom sy oorsprong neem.

Die Bron van die Besoedeling

Toe hulle naby gekom het, het hulle troppe wilde voëls gesien wat wegvlieg en wilde diere van die aarde wat in die woud van die dorsafkom—hulle het gekom om te drink en het die water met hul voet besoedel. Hulle het ‘n oop put gevind wat voortdurend vloei, maar weens hierdie wesens, wat dit voortdurelik ontwrig, was die stroom altyd troebel en modderig. “My seun,” het die wys man gesê, “begin nou om die fontein te beskerm en die put wat die bron van hierdie stroom is te bewaak. En wanneer jy dit gedoen het, as jy hierdie wilde diere en voëls weg kan hou, sal die stroom van homself vloei, heeltemal suiwer en helder, en jy sal nie langer jou moeite nodig hê nie.”

HOOGMOED EN NEDERIGHEID

Die Wysheid van die Dervish

Die jong man het dit gedoen en terwyl hy gewerk het, het die wys man vir hom gesê: “My seun, hoor die woord van wysheid— as jy verkeerd is, moet jy nie poog om jou uiterlike lewe te korrigeer nie, maar soek eers om jou hart reg te kry, want daaruit is die uitvloeisels van die lewe en jou lewe sal rein wees sodra jou hart so is.”

Die Reiniging van die Hart

So, as ons hoogmoed wil verwyder, moet ons nie voortgaan om ons klere te reël deur ‘n spesiale kostuum aan te neem nie. Of ons taal te kwalifiseer deur ‘n vreemde taal te gebruik—maar laat ons God vra om ons harte van hoogmoed te suiwer en dan, verseker, as hoogmoed uit die hart verwyder word, sal ons lewe ook nederig wees. Maak die boom goed en dan sal die vrug goed wees. Maak die fontein suiwer en die stroom sal soet wees. O, dat God ons almal, deur sy genade, mag toestaan dat ons harte met ywer bewaar kan word, sodat hoogmoed nooit daar kan inkom nie, lest ons in ons harte hoogmoedig mag wees en later ontdek dat woede kom!

Die Gevolg van Hoogmoed

Dit bring my by die volgende punt, wat die gevolg van hoogmoed is—vernietiging—’n feit wat ons deur honderde voorbeelde in die Skrif kan bewys. Wanneer mense trots geword het, het vernietiging op hulle gekom. Sien jy daardie helder engel wat die luidrugtige loflied voor sy Skepper se troon sing? Kan enige iets daardie engel se glorie bevlek, hom van sy harp beroof, en hom van sy kroon ontneem? Ja, sien daar kom ‘n vernietiger met die naam trots. Hy val die engel aan en sy harpstringe breek in twee. Sy kroon word van sy voorhoofd afgeneem en sy glorie vertrek—en daardie vallende gees wat in die hel neergedaal het, is hy wat eens Lucifer, seun van die oggend, was!

Die Verval van Lucifer

Hy het nou die vader van die nagte geword, selfs die heer van die duisternis, Satan, die gevalle een. Sien jy weer daardie gelukkige paar wat in die middel van sappige vrugte en bloeibanke van die paradys wandel? Kan enige iets Eden bederf en daardie gelukkige wesens verwoes? Ja, trots kom in die vorm van ‘n slang en vra hulle om te probeer om soos gode te wees. Hulle eet van die verbode vrug en trots verlep hulle paradys en verwoes hulle Eden! Uiteindelik gaan hulle uit om die grond te bewerk, waaruit hulle geneem is, om te verwek en voort te bring ons wat hulle kinders is—seuns van arbeid en smart!

David se Pyn

Sien jy daardie man na God se eie hart, wat voortdurend sy Skepper se lof sing? Kan enige iets hom hartseer maak? Kan jy dink dat hy ooit op die aarde neergelê sal word, kermend en huilend en vra: “Dat die bene wat God gebroke het mag juig?” Ja, trots kan dit doen! Dit sal in sy hart sit dat hy sy volk wil tel, dat hy die stamme van Israel wil tel om te wys hoe groot en magtig sy ryk is. Dit is gedoen en ‘n verskriklike pes sweef oor sy land weens sy trots. Laat David se pynlike hart wys hoe vernietiging na ‘n mens se glorie kom wanneer hy eens begin om dit tot ‘n god te maak!

Hiskia se Trots

Sien jy daardie ander goeie en heilige man wat, soos David, ook na God se eie hart was? Hy is ryk en vermeerderd in goedere. Die Babiloniese ambassadeurs het gekom en hy wys hulle alles wat hy het. Hoor jy nie daardie dreigement nie, “Jou skatte sal weggevoer word en jou seuns en dogters sal dienaars van die koning van Babilon wees”? Die vernietiging van Hiskia se rykdom moet kom omdat hy trots is!

Die Wonderlike Palys

Maar vir die mees noemenswaardige voorbeeld van alles, laat ek jou daardie paleis wys, miskien die mees pragtige wat ooit gebou is. In dit wandel een wat, sy kop hoog opheffend, asof hy meer as ‘n sterflike mens is, uitroep: “Sien julle hierdie groot Babilon wat ek gebou het?” O, trots, wat het jy gedoen? Jy het meer krag as ‘n towenaar se staf! Merk die magtige bouwer van Babilon wat op die aarde kruip. Soos osse vreet hy gras—sy naels het soos voëlkloue gegroei, sy hare soos arend se vere, en sy hart het van hom gegaan.

Die Uiteinde van Hoogmoed

Hoogmoed het dit alles gedoen—sodat dit vervul mag word wat God geskryf het—“Voor vernietiging is die hart van die mens hoogmoedig.” Is jou hart hoogmoedig, sondaar, vanoggend? Verag jy God se soeweniteit? Wil jy jouself nie aan Christus se juk onderwerp nie? Soek jy om ‘n geregtigheid van jou eie te weef? Soek jy om iets te wees of te doen? Wil jy groot en magtig in jou eie waardering wees?

Die Aankomst van Vernietiging

Hoor my dan, sondaar—vernietiging kom op jou! So waar as wat jy jouself verhef, sal jy verlaag word! Jou vernietiging, in die volste en swartste sin van die woord, is op pad om jou te oorweldig. En o, Christen, is jou hart hoogmoedig vanoggend? Het jy hierheen gekom om in jou genade te pronk? Is jy trots op jouself, dat jy sulke hoë toestande en soet ondervinding gehad het?

Waarskuwing vir die Christen

Merk jy, broer of suster, daar kom ‘n vernietiging ook vir jou! Sommige van jou trotse dinge sal by die wortels uitgetrek word, sommige van jou genade sal gebroke word en jou goeie werke, dalk, sal vir jou afskuwelik word en jy sal jouself in stof en as verafsku! So waar as wat jy jouself verhef, sal daar ‘n vernietiging kom vir jou! O heilige—die vernietiging van jou vreugde en jou troos—alhoewel, deur sy genade, daar geen vernietiging van jou siel kan wees nie!

Die Haat van Hoogmoed

Hoogmoed, jy weet, is die mees waarskynlike om vernietiging te ontmoet omdat dit te hoog is om regop te loop. Dit is die mees waarskynlike om te val omdat dit altyd omhoog kyk in sy ambisie en nooit na sy voete kyk nie. As daar ‘n put in die pad is, of selfs ‘n klip—val dit! Dit is verseker om te val omdat dit nooit tevrede is met waar dit is nie. Dit soek altyd om te klim—en seuns wat wil klim moet verwag om te val.

Die Gevaar van Hoogmoed

Hoogmoed is roekeloos en waak nie vir enige rots nie. Soms hou dit aan ‘n doorn vas en dit steek dit. Soms aan ‘n vuursteen en dit sny dit. Daar gaan dit, arbeidend en moeg, totdat dit so hoog as moontlik kom en dan, uit sy hoogte, is dit waarskynlik om te val. Die natuur self vertel ons om hoë dinge te vermy. Wie is hy wat op ‘n hoë heuwel kan staan sonder om sy brein te laat tollen en sonder ‘n versoeking om hom neer te werp? Hoogmoed, wanneer dit die mees suksesvol is, staan in glibberige plekke.

Die Gevaar van Hoë Plekke

Wie sou kies om op ‘n piekniek van die tempel te woon? Dit is waar hoogmoed sy huis gebou het en waarlik, dit lyk maar natuurlik dat hoogmoed moet neerval as hoogmoed opgaan! God sal hierdie sêding uitvoer, “Voor vernietiging, is die hart van die mens hoogmoedig.”

Die Uiteinde van Hoogmoed

Toch, geliefdes, ek is oortuig dat alles wat ek aan julle, of aan myself, kan sê, nooit hoogmoed van ons kan hou nie! Die Here, alleen, kan die deur van die hart teen hoogmoed toebluit! Hoogmoed is soos die vlieë van Egipte—alle Farao se soldate kon hulle nie buite hou nie—en ek is seker dat al die sterk voornemens en goddelike aspirasies wat ons mag hê nie hoogmoed kan weghou nie, tensy die Here God Almagtig ‘n sterk wind van sy Heilige Gees stuur om dit weg te vee!

Nederigheid en Eer

Nou, kom ons oorweeg kortliks die laaste deel van die teks, “VOORDAT EER NEDERIGHEID IS.”

God se Wysheid

So dan, jy sien ons hemelse Vader sê nie dat ons geen eer moet hê nie! Hy het dit nie verbied nie. Hy het slegs verbied dat ons trots daarop moet wees. ‘n Goeie man kan eer in hierdie lewe hê. Daniël het eer voor die mense gehad. Josef het in die tweede wa gesit en die mense het voor hom gebuig. God klee dikwels sy kinders met eer in die aangesig van hulle teenstanders en laat die goddeloses erken dat die Here met hulle is in daad en in waarheid.

Die Soektog na Nederigheid

Maar God verbied ons om daardie eer ‘n mantel van trots te maak en beveel ons om nederigheid te soek wat altyd ware eer voorafgaan sowel as vergesel.

Wat is Nederigheid?

Nou, laat ons kortliks ondersoek, in die eerste plek, wat is nederigheid? Die beste definisie wat ek ooit ontmoet het, is, “om reg oor onsself te dink.” Nederigheid is om ‘n regte skatting van jouself te maak. Dit is nie nederigheid vir ‘n man om minder van homself te dink as wat hy behoort nie, hoewel dit eerder vir hom kan wees om dit te doen. Sommige mense, wanneer hulle weet hulle kan iets doen, sê vir jou hulle kan nie—maar noem jy dit nederigheid?

Die Faal van Selfevaluering

‘n Man word gevra om aan ‘n vergadering deel te neem. “Nee,” sê hy, “ek het geen vermoë nie.” Tog, as jy dit sou sê, sal hy aanstoot neem. Dit is nie nederigheid vir ‘n man om op te staan en homself te verag en te sê hy kan nie dit, dat of die ander doen nie, wanneer hy weet hy lieg! As God vir ‘n man ‘n talent gee, dink jy nie die man weet dit nie? As ‘n man tien talente het, het hy geen reg om onopreg te wees teenoor sy Maker en te sê, “Here, U het my net vyf gegee.”

Die Waarheid van Nederigheid

Dit is nie nederigheid om jouself te onderwaardeer nie; nederigheid is om oor jouself te dink, indien jy kan, soos God oor jou dink. Dit is om te voel dat as ons talente het, God dit aan ons gegee het en laat dit gesien word dat, soos vrag in ‘n skip, hulle ons laag laat sink. Hoe meer ons het, hoe laer moet ons lê. Nederigheid is nie om te sê, “Ek het nie hierdie gawe nie,” maar om te sê, “Ek het die gawe en ek moet dit gebruik vir my Meester se glorie. Ek moet nooit enige eer vir myself soek nie, want wat het ek wat ek nie ontvang het nie?”

Die Erkenning van Verlies

Maar, geliefdes, nederigheid is om onsself verlore, verwoeste en verwoeste te voel. Om doodgemaak te word deur dieselfde hand wat ons daarna lewendig maak. Om tot stof vergruis te word as dit kom by ons eie dade en wil, om in geen ander te glo of te vertrou as Jesus, om gebring te word om te voel en te sing—“Niks in my hande bring ek, Eenvoudig aan U kruis kleef ek.”

Die Bemoediging van Nederigheid

Nederigheid is om te voel dat ons nie krag in onsself het nie, maar dat dit alles van God kom. Nederigheid is om op ons Beminde te leun, om te glo dat Hy die wynpers alleen getrap het, om op sy bors te le en soet daar te slumber. Dit is om Hom te verhef en minder as niks van onsself te dink. Dit is, in werklikheid, om self te vernietig en die Here Jesus Christus as alles-in-alles te verhef.

Die Troon van Nederigheid

Nou, wat is die setel of troon van nederigheid? Die troon van nederigheid moet die hart wees. Ek haat, van alle dinge, daardie nederigheid wat in die gesig leef. Daar is sommige persone wat altyd so baie nederig lyk wanneer jy met hulle is. Maar jy kan ontdek daar is iets onder dit alles—en wanneer hulle in ‘n ander samelewing is—sal hulle praal en sê hoe jy jou hele hart aan hulle vertel het.

Die Gevaar van Valse Nederigheid

Neem versigtigheid met die mans wat jou toelaat om jou hoof in hul skoot te le, en jou in die hande van die Filistyne verraai! Ek het sulke mense ontmoet. Ek onthou ‘n man wat met groot ooglopende nederigheid gebid het—en dan sou hy sy dienaars mishandel en ‘n geraas maak met al sy plase. Hy was die stewigste en trotsste man in die kerk, en tog het hy onveranderlik aan die Here in gebed gesê dat hy niks anders as stof en as is nie—hy sou sy hand op sy lippe le en sy mond in die stof le en skree, “Onrein, onrein.”

Die Fout van Valse Nederigheid

Inderdaad het hy oor homself in die mees wanhooplike manier gepraat, maar ek is seker dat as God met hom gepraat het, Hy moet gesê het, “O, jy wat voor my troon le, jy sê dit, maar jy voel dit nie, want jy sal jou weg gaan en jou broer by die keel neem, jouself bo al jou medeskepsels verhef en ‘n ware Diotrephes in die kerk en ‘n Herodes in die wêreld wees.”

Die Genuiniteit van Nederigheid

Ek hou nie van daardie nederigheid wat in uiterlike dinge rus nie. Dit is ‘n soort olieagtige, heiligheid wat nie die egte artikel is nie, hoewel dit soms baie soos dit is. Jy mag deur dit misleid word, een of twee keer, maar by-and-by ontdek jy dat dit ‘n wolf is wat vaardig met skaap se klere bedek is! Dit kleed hom in die eenvoudigste kleed in die wêreld. Dit praat in die sagste en nederigste styl. Dit sê, “Ons moet nie ons eie unieke sentiment te veel oorweeg nie, maar moet altyd in liefde en liefdadigheid wandel.”

Die Ware Aard van Nederigheid

Maar na alles, wat is dit? Dit is liefdadig vir almal behalwe diegene wat God se waarheid hou en dit is nederig teenoor almal wanneer dit gedwing word om nederig te wees! Dit is soos een waarvan ek waaksaam sê, jy het in jou kinderboeke gelees—“So, leunend, soos hy moet, wat nie regop kan staan nie.” Ware nederigheid praat nie voortdurend oor “stof en as” nie en praat nie oor sy gebreke nie, maar voel al daardie wat ander sê, want dit het ‘n innerlike gevoel van sy eie nietigheid.

Die Waarheid van Ware Nederigheid

Die mees nederige man in die wêreld sal waarskynlik nie voor iemand leun nie. Johannes Knox was ‘n werklike nederige man, en tog, as jy hom voor Koningin Maria met die Bybel in sy hand sou sien marsjeer, om haar te bestraf, sou jy roekeloos gesê het: “Wat ‘n trotse man!” Krinkende mense wat voor almal buig is werklik trotse mense, maar nederige mense is dié wat hulleself so min dink, dat hulle nie dink dit is die moeite werd om te leun om hulleself te dien nie. Shadrach, Meshach en Abednego was nederige mense, want hulle het nie gedink dat hulle lewens waardevol genoeg was om hulle deur ‘n sonde te red nie. Daniël was ‘n nederige man—hy het nie sy plek, sy posisie, sy hele self—waardig genoeg geag om hulle te red deur gebed te stop nie!

Die Genuiniteit van Nederigheid

Nederigheid is ‘n ding wat eg moet wees. Die nabootsing daarvan is die naaste ding in die wêreld aan trots. Soek van God, liewe vriende, die gawe van ware nederigheid. Soek om daardie gebroke in stukke deur die Heilige Gees te hê, daardie gebroke in die mortier met die stamper wat God Self aan sy kinders gee! Soek dat elke tak van sy stok trots uit jou kan dryf sodat deur die blueness van jou wond, jou siel beter mag wees! Soek van Christus—dat Hy jou na Golgota mag neem en dat Hy jou sy helderheid en sy glorie mag wys—sodat jy nederig voor Hom mag wees.

Die Aanklacht van Ware Nederigheid

Moet nooit vra om ‘n gemene, krinkende, slinks ding te wees nie. Vra God om jou ‘n man te maak—daardie is skaars dinge vandag—’n man wat net God vrees, wat geen vrees van enige ander soort ken nie. Moet jouself nie aan enige man se mag, of leiding, of regering oorgee nie—maar vra van God dat jy daardie nederigheid teenoor Hom mag hê wat jou die edele houding van ‘n Christen voor ander gee.

Die Hooggeloftes van Nederigheid

Sommige dink dat ministers trots is wanneer hulle enige inmenging met hulle bediening afwys. Ek glo hulle sou trots wees as hulle dit toelaat om die vrede te behou, wat net nog ‘n woord is vir hulle eie selfsoeking. Dit is ‘n groot genade wanneer God ‘n man vryheid van almal gee—wanneer hy in sy preekstoel kan gaan sonder om te bekommer wat ander van hom mag dink. Ek veronderstel dat ‘n minister soos ‘n vuurtoring houer moet wees—hy is op die see en niemand kan vir hom voorstel dat hy sy ligte ‘n bietjie later moet aansteek, of enigiets van die soort. Hy weet sy plig en hy hou sy lampe brandend—as hy die menigte se menings aan die oewer sou volg, mag sy lig heeltemal gedoof word!

Die Onafhanklikheid van die Minister

Dit is ‘n genadevolle voorsienigheid dat hulle nie by hom kan kom nie, so hy gaan voort en gehoorsaam sy regulasies soos hy dit lees en gee min om vir ander mense se interpretasie. So ‘n minister moet nie ‘n weerwys wees wat deur die wind gedraai word nie, maar hy moet een wees wat die wind draai. Hy moet nie een wees wat deur ander regeer word nie, maar een wat weet hoe om vas te staan en sy lig te hou, altyd op God vertrou—gelowig dat as God hom opgerig het, Hy hom nie sal verlaat nie, maar hom sal leer, deur sy Heilige Gees, sonder die altyd veranderende raad van mense!

Die Vrugte van Nederigheid

Nou, in die laaste plek, wat kom van nederigheid? “Voor eer is nederigheid.” Nederigheid is die herold wat die groot koning aankondig. Dit wandel voor eer en hy wat nederigheid het, sal eer hê daarna. Ek sal dit slegs geestelik toepas. Is jy vandag gebring om te voel dat jy in jouself minder as niks is? Is jy nederig in die aangesig van God, om jou eie onwaardigheid te weet, jou gevalle toestand in Adam en die verwoesting wat jy jouself gebring het deur jou eie sondes?

Die Genade van God

Is jy gebring om jouself onbevoeg te voel om jou eie verlossing te werk, tensy God in jou werk, om te wil en te doen van sy eie goeie wil? Is jy gebring om te sê: “Here, het genade met my, ‘n sondaar”? Wel, dan, so waar as wat die teks in die Bybel is, jy sal eer hê, binnekort! “Soos eer het al die heiliges.” Jy sal binnekort eer hê om van al jou skuld gewas te word. Jy sal binnekort eer hê om geklee te wees in die klere van Jesus, in die koninklike gewade van die Koning!

Die Noodlot van die Verloornes

Jy sal binnekort eer hê om in sy gesin aangeneem te word, om ontvang te word onder die bloedgewaste wat deur die geloof geregverdig is. Jy sal eer hê om gedra te word, soos op arende se vlerke, om oor die rivier gedra te word, en uiteindelik, om sy lof te sing, wat die “dood van die dood, en die verwoesting van die hel” was. Jy sal eer hê om die kroon te dra en die palm te waai, op ‘n dag, want jy het nou die nederigheid wat van God kom!

Die Uitsig van Vernietiging

Jy mag vrees dat omdat jy nou deur God nederig gemaak is, jy moet vergaan. Ek bid jou, dink nie so nie! So waar as wat die Here jou verneders het, sal Hy jou verhef! En hoe meer jy laag gebring word, hoe minder hoop jy het op genade, hoe meer jy in die stof is—so veel meer rede het jy om te hoop!

Die Naderende Eer

So ver van die bodem van die see wat ‘n plek is waaroor ons nie na hemel kan gebring word nie, is dit een van die naaste plekke aan die hemel se poort! En as jy tot die heel laagste plek gebring word, waar selfs Jona afgedaal het, is jy so veel nader om aanvaar te word. Hoe meer jy jou afskuwelikheid ken—onthou die swarter, die vuiler, die meer onwaardig jy in jou eie waardering is—so veel meer reg het jy om te verwag dat jy gered sal word!

Die Waarheid van Verheffing

Waarlik, eer sal kom na nederigheid! Nederige siele, jubel! Trotsige siele, gaan voort in jou trotsweë, maar weet dat jou einde vernietiging is! Klim op die leer van jou trots—jy sal aan die ander kant val en tot niet gedash word. Klim die steile heuwel van jou glorie op—hoe hoër jy klim, hoe meer verskriklik sal jou val wees.

Die Waarskuwing van God

Want weet jy dit, dat teen niemand het die Here Almagtig sy boog meer dikwels gebuig nie, en teen niemand het Hy sy pyle meer woedend geskiet as teen die trotsige en magtige man wat homself verhef! Buig neer, o mens, buig neer! “Kus die Seun, lest Hy kwaad word, en jy verlore gaan van die weg, wanneer sy woede maar ‘n bietjie ontbrand. Geseënd is almal wat hul vertroue in Hom stel.”

Charles Spurgeon