AFELBERG GEMEENTE GALASIËRS-REEKS NO 13
Galasiërs 5: 13-26
Tema: Beheers deur die Gees
Ons kom nou by dié paragraaf in die Galasiërsbrief waaroor daar deur die eeue baie verwarring was (en steeds is).
Wat presies bedoel die Apostel Paulus met die begrippe “vlees/gees” en wat bedoel hy met die teenstelling tussen vlees/gees? Wat beteken dit om deur die Gees beheers te word? Impliseer vers 21 dat ‘n gelowige Christen weer verlore sal gaan as hy/sy homself skuldig maak aan die sondes wat in vers 19-21 gelys word? Hoe moet ‘n mens die essensie van hierdie paragraaf verstaan en hoe moet ‘n mens dit toepas op jou persoonlike lewe?
Dit is sommige van die groot vrae wat hierdie paragraaf deur die eeue opgeroep het.
Ongelukkig werk sommige vertalings van die Bybel die verwarring in die hand – soos byvoorbeeld die NAV wat die woord “vlees” (Grieks: sarks) deurgaans met “sondige/menslike natuur” vertaal. Dit skep die indruk dat Galas 5 se vlees/gees-stryd oor die stryd tussen die gelowige se sondige natuur en die gelowige se nuwe natuur (wat deur die Heilige Gees beheers word) gaan (vlees/gees). Vlees = hoe baie jy sondig. Gees = hoeveel oorwinning jy oor sonde het.
Ek dink dat – gesien in die lig van die konteks waarin hfst 5 staan – dít ‘n foutiewe verstaan is. Ek dink nie dat “vlees” eerstens op die sondige natuur óf sondes dui nie. Ek dink ook nie dat “gees” eerstens op die Heilige Gees óf die gelowige se nuwe natuur dui nie.
Hfst 4 sê vir ons waaroor hfst 5 gaan, want hfst 4 skep vir ons die konteks van hfst 5. Onthou: dit is een lang argument waarmee Paulus besig is. In die oorspronklike manuskrip was daar buitendien geen hoofstukke en verse nie – alles was aaneen geskryf.
Die feit dat Paulus hier in hfst 5 van ‘n stryd/konflik/oorlog tussen twee teenoorgestelde magte praat, is niks nuut nie. Hy het dit reeds in hfst 4 verduidelik waar hy die Hagar-Ismael-lyn teenoor die Sara-Isak-lyn gestel het. Dit is die twee totaal kontrasterende mentaliteite/geestesingesteldhede (mindsets) wat hulle oorsprong in die twee bome in die Tuin v Eden het: die Boom van Kennis-van-goed-en-kwaad en die Boom vd Lewe. Dit is die énigste twee geestesingesteldhede wat die hele mensdom deur alle eeue beheers. In hfst 5 noem hy dit maar net ander name: vlees/gees.
Verdra my asb vir ‘n paar minute as ek net weer sê wat met hierdie twee teenoorgestelde geestesingesteldhede (lyne) bedoel word:
EERSTENS: Die Boom-van-kennis-van-goed-en-kwaad-Hagar-Ismael-lyn > Dit is die mindset wat élke mens van nature beheers. Die beginsel waarvolgens dit werk is: Selfgesentreerdheid. Wat werk vir mý? Jy werk (doen iets) om iets by jou god te verdien. As jy goed doen, is hy vriendelik. As jy verkeerd doen, is hy ongelukkig. Jou vertroue is op dit wat jy doen – menslike pogings. Jou god hou jou dop en hy meet jou. Jy moet “perform” om hom gelukkig te hou. Net soos wat Ismael gebore is uit menslike keuse en inset.
Dit mond uit in wat ons kan noem religie/godsdiens – wat grootliks bestaan uit legalisme/wettisisme. In die OT het die Jode se verkeerde verstaan van die Wet presies dít vergestalt.
Hierdie mindset is niks anders nie as ongeloof – al ís daar soveel godsdienstige aktiwiteite teenwoordig. Die vrug hiervan is konsekwent goed soos veroordeling, skuldgevoelens, onsekerheid, gebondenheid, sondebewustheid ens. Dit is die klimaat waarbinne die sondige natuur van die mens floreer. Daarom ontkiem sondes soos onsedelikheid, afgodsdiens, diefstal, moord en allerlei goddeloosheid juis binne hierdie (religieuse) klimaat. Hierdie sondes staan nie teenoor religie nie. Dit kom op vanuit religie! Dit alles is wat Paulus “vlees” noem. In hfst 4 noem hy dit die “Hagarverbond”. In hfst 5 noem hy dit die “vlees” – maar dis een en dieselfde ding. Dit kan opgesom word met die begrip WET: Doen, verdien = hoe jy guns probeer bekom. Binne hierdie mentaliteit glo jy óm iets te verkry. Volgens hierdie mentaliteit eis/vra die evangelieboodskap geloof. Die evangelieboodskap skenk nie geloof nie, dit EIS geloof. Geloof skep iets, dit skep ‘n realiteit in plaas van tot rus kom in ‘n alreeds-realiteit. Iemand wat hierdie geestesingesteldheid het sal byvoorbeeld sê: “Ek is deur die geloof alleen gered” in plaas van “ek is deur Jesus se kruisbloed gered.”
TWEEDENS: Die Boom-van-die-lewe-Sara-Isak-lyn > Dit is die mindset wat ‘n mens ontvang wanneer jy die Blye Boodskap van jou persoonlike verlossing in die kruisdood van Jesus Christus ontdek en begin glo (dit begin vertrou). Jou geestesingesteldheid verander vanaf Wet na genade. Alles gaan oor Hóm. Dis nie meer jý wat verdien nie. Christus het as jou plaasvervanger in jou plek verdien. Jy is absoluut aanvaar – op grond van Sy prestasie, Sy kruisdood – waarby jy ingesluit is. Jy is vrygespreek. God is jou Vader en Hy meet jou nooit weer nie. Hy hou jou nie dop nie – op geen manier nie. Jy leef nie meer sondebewus nie, maar Christusbewus. Die gevolg hiervan is goed soos vrede, vreugde, blydskap, geduld, vriendelikheid, getrouheid, selfbeheersing, nederigheid en goedhartigheid wat jou gemoed begin oorheers. Jy begin al hoe meer lyk soos die Vader wat jou deur Christus by Homself ingesluit het. Dit alles is wat Paulus “gees” noem. In hfst 4 noem hy dit die Sara-Isak-lyn. Maar dit is een en dieselfde ding.
Volgens hierdie geestesingesteldheid skep geloof niks. Dit ontvang ‘n realiteit wat alreeds bestaan. Geloof bevestig net ‘n werklikheid wat reeds bestaan. Die evangelieboodskap eis/vra nie geloof nie, dit skenk geloof. Jy glo nie om te kry nie, jy glo omdat jy ontdek het dat jy reeds gekry het. Jy besef dat jy nie deur “geloof alleen” gered is nie, maar dat jy op Golgota se kruis gered is. Geloof ontdek maar net hierdie realiteit wat op die kruis bewerk is en alrééds op jou toegepas is. Dit is die Sara-Isak-lyn wat Paulus in hfst 5 “gees” noem.
Nou moet u baie mooi probeer luister en kophou met wat ek sê: Die “vlees” is nie die gelowige se sondige natuur nie – alhoewel die sondige natuur daardeur funksioneer en die “gees” is nie die gelowige se nuwe natuur óf die Heilige Gees nie.
“Vlees” is die verwronge mentaliteit/geestesingesteldheid/mindset van ‘n verdienstegodsdiens. Dit is die hele “mindset” waarmee élke mens – wat nog nie die evangelieboodskap ontdek het nie – outomaties leef. En natuurlik is dit die spyse waarop die sondige natuur van die mens teer. Die sondige natuur loop hand-om-die-lyf met die “vlees”. Daarom dat die NAV dit met “sondige natuur” vertaal – hoewel dit misleidend is.
“Gees” is die geestesingesteldheid van God se vrye genade in Christus. Dit is die “mindset” waarmee die mens wat die evangelieboodskap ontdek het, leef. Uiteraard loop die gelowige se nuwe natuur hiermee hand-om-die-lyf en die Heilige Gees beheers ‘n mens se lewe deur middel van hierdie geestesingesteldheid.
Wat ons dus moet raaksien is dat die sondes van onsedelikheid, onreinheid, losbandigheid, afgodsdiens, towery, vyandskap, haat, naywer, woede, rusies, verdeelheid, skeuring, afguns, dronkenskap en uitspattigheid nie eerstens uit ons innerlike sondige natuur opkom nie, maar vanuit ons wettiese religieuse verdienstegodsdiens geestesingesteldheid – die verkeerde inhoude van wat ons glo! Verkeerd glo lei tot verkeerd leef! Dis ‘n ontsaglike belangrike ding om te snap.
Wanneer die Apostel hierdie lys sondes gee, praat hy nie van gelowiges-in-Christus wat ‘n tweestryd in hulle binneste het tussen hierdie sondes (aan die een kant) en die vrug van die Heilige Gees (aan die ander kant) nie – tussen sondige natuur en nuwe natuur nie! Dit kan nie wees nie, want dan sou dit beteken dat ‘n gelowige-in-Christus wat enigiets van onreinheid/vyandskap/jaloesie/haat in sy/haar lewe het, uit die koninkryk van God uitval, want vers 21 sê: Wie hom aan sulke dinge skuldig maak, sal nie die koninkryk as erfenis verkry nie!
Die stryd tussen vlees en gees dui nie op die twee nature wat binne-in die gelowige strydvoer nie. Dis die stryd tussen twee verskillende mentaliteite/geestesingesteldhede (mindsets): die stryd tussen Wet (Hagar-Ismael-lyn) en genade (Sara-Isak-lyn). Die stryd tussen ‘n mentaliteit van werke/verdienste (performance) en die rus van iemand wat die vrye genade ontdek het.
Paulus sê: Weet julle Galasiërs waarom is daar so baie onderlinge rusie/verdeeldheid/onenigheid in julle gemeente? Waarom byt en verskeur julle mekaar? Nie soseer omdat julle individuele sondige nature koning kraai in julle harte nie, maar omdat julle – as kerk – weer na ‘n wettiese verdiensteliksheidsgodsdiens terugbeweeg het. Die inhoud van dit wat julle glo, het foutief geraak. Julle het weer na Hagar-Ismael terugbeweeg. Want dit is die Hagar-Ismael-lyn wat hierdie klas sondes produseer.
Dis wanneer jy dink jou performance bepaal hoe jy teenoor God staan en jy voel jy moet betaal en vergoed wanneer jy gesondig het en jy lewe onder veroordeling en skuldgevoelens en dit lei tot ‘n gevoel van dat jy nie goed genoeg is nie – en dat dít die raamwerk is waarbinne jou verhouding met God funksioneer (die Hagar-Ismael-lyn) dan kom goed soos onreinheid/kritiese gees/jaloesie/woede/rusies/uitspattigheid na vore. Daardie sondes is die resultaat van ‘n misplaasde begrip van wat die ware geloof regtig behels.
Maar – daarteenoor – waar ‘n mens ontdek het dat jy die geregtigheid van God in Christus is. Dat Christus jou volkome regwees voor God is. Dat Hý jou regwees is, selfs al sondig jy ‘n miljoen keer. Dat jy mag rus in die klaargemaakte werk van Christus. Dat jy volkome vergewe is en dat jou toekomstige sondes ook vergewe is. Wat is die gevolg van hierdie geestesingesteldheid?
Liefde/vreugde/vrede/geduld/vriendelikheid/goedhartigheid/getrouheid/nederigheid/selfbeheersing. Dis die vrug wat dan spontaan begin vorm aanneem, want die Heilige Gees produseer dit. Die Heilige Gees beheers jou lewe deur middel van geloof in die blye boodskap van Christus as jou plaasvervanger!
As ‘n mens nou Paulus se hele argument in die Galasiërsbrief in gedagte hou, sien jy duidelik wat hy sê:
Oorwinning oor sonde gaan nie oor wat jy reg doen/probeer en hoe hard jy glo nie. Dit gaan oor wat jy reg glo. Dit gaan oor die regte INHOUD van dit wat jy glo! Reg glo lei tot reg leef! Verkeerd leef is die gevolg van verkeerde geloofsinhoude. As jy wet/prestasie-geörienteerd glo, sal jy sonde produseer. As jy ‘n mindset-verandering ondergaan en evangelie/genade-geörienteerd begin glo, sal jy die vrug van Gees produseer.
Sonde is dus nie die gevolg van jou sondige natuur nie en die vrug van die Gees is nie die gevolg van jou nuwe natuur nie. Die inhoud van dit wat jy glo is die spilpunt waarom alles draai. VLEES en GEES gaan oor wat jy glo. Hagar-Ismael-lyn = vlees = dit lei tot sondes. Sara-Isak-lyn = gees = dit lei tot die vrug van die Heilige Gees.
Hoe beheers die Heilige Gees my dus? Deurdat Hy my vasknoop aan die Sara-Isak-lyn. Hy hou my vas in ‘n bepaalde geestesingesteldheid/mentaliteit.
Die rede waarom die Galasiërs mekaar gebyt en opgeëet en verskeur het (vers 15) en waarom was hulle op mekaar afgunstig was en mekaar getart het (vers 26) en waarom hulle verwaand was (vers 26) en waarom goed soos onsedelikheid en afgodery daar kop uitgesteek … was …. omdat hulle dwaalleer begin glo het. Dit wat hulle geglo het, het verander. Omdat hulle plusse by Christus begin voeg het. Hulle wou nie meer slégs uit Jesus Christus se verdienste leef nie. Hulle het weer begin dink dat geloof iets skep en dat die evangelieboodskap sekere goed eis. Wel, dan word die Heilige Gees bedroef. Dan word Sy vrug doodgesmoor.
Toets maar uself: Wanneer begin allerlei sondes kop uitsteek? Is dit nie wanneer u nalaat om uit Jesus Christus se kruisdood en opstanding te leef nie? Wanneer ons ons fokus verskuif na onssélf toe. “Wat is hierin vir mý?” Na eie vermoëns toe. Na ons eie geestelikheid toe. Dán begin (aaklige) sondes na vore kom. Hierdie sondes kom voort uit godsdienstigheid! Dit kom voort uit religie! Kan u verstaan waarom daar in die naam van godsdiens dikwels die aakligste onreg gepleeg word! Godsdiens (die Hagar-Ismael-lyn) is die bron van sonde!
Gemeente luister goed. ‘n Mens raak nie ontslae van sondes wanneer jy harder op jouself raak nie. Wanneer jy inspannend probeer glo nie. Wanneer jy die duimskroewe op jouself stywer draai nie. Wanneer jy op jou tande kners soos jy probeer (en jou inspan) om die sonde te oorwin nie. Dieselfde met die gemeente. ‘n Gemeente vorder nie geestelik wanneer hy pakkry nie en wanneer hy hoor: “Jy moet regkom” nie. O ja, ons logika sê so. Maar, wat leer die Skrif? Die Skrif sê al hierdie inspanning kom uit die vlees (die Hagar-Ismael-lyn) en sal net die sondes vererger.
Weet u wanneer verloor die sonde sy krag in ons lewe? Dit is wanneer ons ons laat beheer deur die evangelieboodskap – nie deur die eise vd wet nie. Wanneer ons tot rus kom in die realiteit dat ons sondes in die dood van Christus volledig oorwin is en dat ons daarvan losgemaak is omdat ons ingesluit is by Sy dood. Wanneer ons van onsself af wegkyk en begin leef uit Jesus Christus se verdienste. Soos bedelaars wat ontvang en ontvang en ontvang. Dit is wat dit beteken om onder beheer van die Heilige Gees te leef. Die Heilige Gees gee niks meer as wat ons alreeds in Jesus Christus het nie. Die Gees is nie ‘n ekstra nie.
Vir baie jare kon ek nie Geesvervuldheid verstaan nie. Ek het hierdie Skrifgedeelte baie gelees. Dan sien ek Paulus sê hier ek moet my “laat beheers deur die Gees.” MAAR HOE?? Wat moet ek maak? Hoe doen ‘n mens dit?
Ek het gedink om Geesbeheerd te raak moet ek ‘n fenominale inset maak: Ek moet myself so goed as moontlik aan die Gees oorgee, ek moet alle moontlike sondes so opreg moontlik bely, ek moet so ernstig moontlik raak, ek moet ‘n álgehele oorgawe maak – só algeheel soos dit nog nooit vantevore was nie.
Ek het nie besef dat ek al die tyd met die Hagar-Ismael-lyn besig is nie. Ek het probeer om van my kant af insette te lewer sodat die Heilige Gees my asseblief tog net daarvoor moet vergoed en my lewe beheers. Ek het baie maal gebid: “O Heilige Gees, vervul my, beheers my..” Dan glo ek vas dat die Gees my nóú 100% beheers – omdat ek dit so opreg gevra het. Oor ‘n uur steek die sondes weer kop uit. Omdat ek aan die voorwaarde voldoen het, doen Hy Sy deel. Tipies Hagar-Ismael.
Ek kon nie snap wat in Galasiërs staan nie. Paulus sê ‘n mens kry nie eensklaps oorwinning oor die sonde nie. “Laat julle lewe STEEDS deur die Gees beheers word” (vers 16). Proses waar ek leer om op te hou self probeer, self veg, self doen. Ophou om allerhande toertjies & aangeplakte geestelikheid by te sit by Jesus se klaargemaakte werk. Waar ek leer om te neem, neem, neem, neem úít die kruis en opstanding waar Christus my alreeds bevry het. Ek moet leer om te leef úít dit wat klaar gebeur het. Met Sy kruis en opstanding het Hý onsedelikheid, onreinheid, vyandskap, rusies ens. ens. kláár doodgemaak in ons lewens. Dit is absoluut 100% afgehandel. Ons hoef geen kragtoertjies by te sit nie. Maar, laat ons nou Sy Woord glo. Laat ons bewustelik gaan leef uit Sy oorwinning. Dit is wat dit beteken om onder die beheer van die Heilige Gees te wees. Dit is wat dit beteken dat die Gees jou gedrag bepaal. Jy hoef nie sekere tipe gebedjies te bid of kwaliteit oorgawes te maak nie. Jy moet SIEN wat klaar van jou waar is en in ‘n omhelsing daarmee leef – bewustelik – deur ‘n doelbewuste keuse.
As ‘n mens uit die Woord tot die sekerheid gekom het dat jy slegs deur Jesus se verdienste alleen reggestel is met God, dan is jy ‘n vry mens. Máár dit is nie ‘n vryheid wat jou laat sonde doen en jou laat verslap in toewyding nie (vers 13). Want, die Heilige Gees is in jou lewe teenwoordig. Hy het jou nuutgemaak en ‘n groot liefde in jou geskep. Vers 24: As jy aan Jesus behoort, ís jou sondige natuur gekruisig!! Daarom is dit absoluut onmoontlik dat jy aan Hom kan behoort en nie vrugte voortbring nie. Die Heilige Gees wat in jou lewe teenwoordig is, produseer eenvoudig nou Sy vrug in jou hele lewe. Jy rus net in Christus se klaargemaakte werk en die Gees produseer Sy vrug deur jou! Die hoofsaak van daardie vrug is liefde. En daardie liefde is terselfdertyd alles wat die Wet vra. Alles wat jy voorheen deur die Hagar-Ismael-mentaliteit probeer bereik het, kom vanself. Want die Gees doen dit terwyl jy deur die Sara-Isak-mentaliteit leef.
Mag die Here hierdie magtige waarhede vir ons almal oopbreek.