Die Verdorde Vye Boom - Charles Spurgeon

“En Hy het hulle verlaat en die stad uit na Betanië gegaan. En Hy het daar oornag. En toe Hy die volgende oggend na die stad terugkeer, het Hy honger geword. En toe Hy ‘n vyeboom op die pad sien, het Hy na hom toe gegaan en niks daarop gevind nie, behalwe net blare, en Hy het vir hom gesê: Laat daar nooit weer vrug op jou groei nie, en dadelik het die vyeboom verdroog. En toe die dissipels dit sien, was hulle verwonderd en het gesê: Hoe vinnig het die vyeboom verdroog!”
Matteus 21:17-20

Inleiding: ‘n Wonderwerk en ‘n Gelijkenis

Dit is ‘n wonderwerk en ‘n gelijkenis. Ons het boeke oor die wonderwerke, en dieselfde aantal volumes oor die gelijkenisse—in watter van hierdie volumes sal ons hierdie verhaal plaas? Ek sou antwoord gee, plaas dit in albei. Dit is ‘n unieke wonderwerk en dit is ‘n treffende gelijkenis. Dit is ‘n uitgevoerde gelijkenis, waarin ons Here vir ons ‘n lesing aanbied. Hy bring waarheid voor die oë van die mense, sodat die les ‘n dieper indruk op die hart en verstand kan maak.

Ek wil graag beklemtoon dat dit ‘n gelijkenis is. Want as jy dit nie so beskou nie, kan jy dit verkeerd verstaan. Ons is nie van die mense wat na die Woord van God kom met die koel onbeskroomdheid van die kritikus nie, wat onsself as wyser beskou as die Boek, en daarom dink ons ons kan dit oordeel nie. Ons glo dat die Heilige Gees groter is as die gees van die mens, en dat ons Here en Meester ‘n beter beoordelaar van wat reg en goed is as wat enigeen van ons kan wees. Ons plek is aan sy voete—ons is nie beswaarlik nie, maar volgelinge. Wat Jesus ook al doen of sê, behandel ons met die grootste eerbied. Ons grootste begeerte is om so veel as moontlik daaruit te leer. Ons sien groot misteries in sy eenvoudigste aksies en diepgaande onderrig in sy mees duidelike woorde. Wanneer Hy spreek of optree, is ons soos Moses by die bos en voel ons dat ons op heilige grond staan.

Die Foutiewe Beskouing van Sekere Kommentators

Sommige oppervlakkige mense het die verhaal voor ons op ‘n baie dwase manier uitgelê. Hulle het dit vergestalt asof ons Here, omdat Hy honger was, net aan sy eie behoeftes gedink het, en verwag het om verfris te word deur ‘n paar groen vye, en daarom in misverstand na die boom gegaan het. Toe Hy geen vrugte op die boom gevind het nie, dit was die seisoen wanneer Hy nie verwag het dat daar enige sou wees nie, het Hy gefrustreerd geraak en ‘n vervloeking oor die boom uitgespreek, asof dit ‘n verantwoordelike agent was. Hierdie siening van die geval is die gevolg van die dwaasheid van die waarnemer—dit is nie die waarheid van God nie.

Ons Here wou sy dissipels iets leer oor die ondergang van Jerusalem. Die ontvangs wat Hy in Jerusalem ontvang het, was vol belofte, maar dit sou tot niks kom. Hul luide hosannas sou omskep word in “Kruisig Hom!” Toe Jerusalem in ‘n vorige tyd deur Nebukadnesar verwoes sou word, het die profete nie net gespreek nie, maar het hulle onderrigte tekens gebruik. As jy na die Boek van Esegiël kyk, sal jy sien hoe baie tekens en simbole gebruik is wat die komende rampspoed voorgestel het. Hierdie tekens het nuuskierigheid opgewek, aandag getrek, en die profetiese waarskuwings na die huise en harte van die gewone mense gebring.

Die Vyeboom as ‘n Les

Jesus het dus die vyeboom gesien en besef dit was ‘n perfekte geleentheid om sy dissipels te onderrig. Hy het gesien dat die boom bedek was met blare, maar geen vrugte nie, en dit het Hom opgeval dat dit die simbool van Jerusalem se toestand was—’n volk wat die uiterlike blare van godsdienstigheid vertoon het, maar geen werklike vrugte van geregtigheid gedra het nie.

Daarom het Hy die vyeboom beveel om vir altyd vrugtelos te wees, en onmiddellik het die boom verdroog. Dit was ‘n teken—geen onreg was aan enige iemand aangedoen nie, want dit was net ‘n boom op die veld, heeltemal waardeloos. Geen pyn is aan iemand toegedien nie. Geen woede is gevoel nie. In die lesing het die Here net vir die vyeboom gesê: “Laat daar nooit weer vrug op jou groei nie,” en dit het verdroog.

Die Les Vir Alle Epoches

In hierdie daad het die Here ‘n groot les aan alle eeue geleer met ‘n geringe koste. Die verdroging van ‘n boom het al baie ‘n siel vernuwe. En as dit nie so was nie, was dit geen verlies vir enigiemand dat ‘n boom verdroog het nie, wanneer hy homself as vrugtelos bewys het. ‘n Groot onderwyser kan baie meer doen as om net ‘n boom te vernietig, as hy sodoende waarhede demonstreer en sade van deugde versprei.

Nasionale En Kerklike Toepassing

Die blote vyeboom was ‘n treffende simbool van die Joodse staat. Die nasie het groot dinge aan God belowe. Terwyl ander nasies soos bome sonder blare was, wat geen belydenis van lojaliteit aan die ware God gemaak het nie, was die Joodse nasie bedek met die blare van oorvloedige godsdienstige belydenis. Fariseërs, skrifgeleerdes, priesters en die ouer manne was almal vasbeslote in die letter van die Wet en het geboei om aanbidders van die een God te wees.

Hulle het op elke hoek van die straat geroep: “Die tempel van die Here, die tempel van die Here!” Maar daar was geen vrugte nie. Die volk was nie heilig nie, nie regverdig nie, nie waar nie, nie getrou nie, en het nie liefde vir die naaste gehad nie. Die Joodse kerk was ‘n massa van blitsende profesie, sonder geestelike lewe. Jesus het die tempel gekyk en die Huis van Gebed as ‘n grot van diefste gekondig. Hy het die Joodse kerk gekondig om ‘n lewenslose, vrugtelose ding te wees. En dit was so.

Lesse Vir Kerke en Nasionale Organisasies

Kerk- en nasionale organisasies kan die uiterlike profesie van geloof vertoon, maar as daar geen innerlike lewe van goddelikheid is nie, sal dit uiteindelik verdroog. Hoeveel kerke het al in getalle gegroei, maar is uiteindelik ‘n leë vorm van geloof? Hulle het nie die ware goddelikheid en gees nie, en het uiteindelik tot niks kom.

Besinning: Ons Persoonlike Toepassing

Laat ons hierdie les nie net toep op nasies en kerke nie, maar ook op onsself toep. Mag ons nie net die profesie van godsdienstigheid vertoon nie, maar mag ons dit met vrugte van geregtigheid ondersteun. Mag ons nie net praat nie, maar ook doen. Wanneer ons die profesie van Christenskap uitdra, moet dit nie net blare wees nie, maar ware vrugte wat ons geloof ondersteun.

Afsluiting: Die Inspeksie van Jesus Christus

Laastens sal ons geinspekteer word deur Koning Jesus. Hy sal nader kom en wanneer Hy na ons kyk, sal Hy vir vrugte soek. Ons Lord het reg gehad om die vyeboom te verwag om vrugte te dra toe Hy die blare gesien het. So het Hy die reg om vrugte van ons te verwag. As ons nie vrugte dra nie, sal ons verwerp word.

Gebed:

O Heilige Gees, mag ons waaksaam wees en nie net blare dra nie, maar werklike vrugte van geregtigheid, liefde en heiligheid. Amen.

Die Uitslag van ‘n Valse Professie

O, dat ons gebed vanoggend na die Hemel mag opgaan—“Jesus, Meester, kom en werp U soekende oë op my, en oordeel of ek werklik vir U leef of nie! Gee vir my die vermoë om myself te sien soos U my sien, sodat ek my foute kan regstel en my deugde kan voed. Here, maak my werklik, wat ek bely om te wees. En as ek nie alreeds so is nie, veroordeel my vir my valse toestand en begin ‘n ware werk in my siel. As ek Une is en reg in U oë is, gee vir my ‘n vriendelike, versekerende woord om my vrese weer te kalmeer, en ek sal met vreugde in U verheug as die God van my verlossing.”

Die Geloof van ‘n Valse Professie

Ek kom derde, met die hulp van die Gees van God, om die Waarheid van God te oorweeg, naamlik dat die gevolg van die koms van Christus na die vooruitstrewende, maar vrugtelose professor, baie vreeslik sal wees. Die Soeker vind niks behalwe blare waar daar vrugte verwag sou gewees het nie. Niks behalwe blare beteken niks behalwe leuens. Is dit ‘n harde uitdrukking? As ek geloof bely, maar geen geloof het nie, is dit nie ‘n leuen nie? As ek berou bely, maar nie werklik berou het nie, is dit nie ‘n leuen nie? As ek my met die volk van die lewende God verenig, maar geen vrees van God in my hart het nie, is dit nie ‘n leuen nie? As ek na die nagmaaltafel kom en die brood en wyn neem, maar nooit die liggaam van die Here besef nie, is dit nie ‘n leuen nie? As ek bely om die Doktrines van Genade te verdedig, maar ek is nie verseker van die waarheid daarvan nie, is dit nie ‘n leuen nie? As ek nooit my verdorwenheid gevoel het nie, nooit werklik geroep is nie, nooit die keuse van God geken het nie, nooit in die verlossende bloed gerus het nie, en nooit deur die Gees vernuwe is nie, is my verdediging van die Doktrines van Genade nie ‘n leuen nie? As daar niks behalwe blare is nie, is daar niks behalwe leuens, en die Verlosser sien dit. Die hele groenheid van die blare beteken niks behalwe bedrog vir Hom. Professie sonder Goddelike Genade is die begrafnisgebonde versiering van ‘n dooie siel. Godsdienstigheid sonder heiligheid is die lig wat van verrottende hout kom—die fosforescentie van verrotting. Ek spreek vreeslike woorde, maar hoe kan ek minder vreeslik praat as wat ek doen? As jy en ek net ‘n naam het om te leef, maar dood is, wat ‘n toestand is ons in! Ons is iets erger as korrupsie—dit is die korrupsie van korrupsie. Om godsdienstigheid te bely en in sonde te leef, is om rooswater op ‘n slootdell te strooi en dit steeds ‘n slootdell te laat wees. Om ‘n engel se naam aan ‘n gees te gee wat die duiwel se karakter dra, is amper om teen die Heilige Gees te sondig. As ons onbedaarbaar bly, wat kan dit help om ons naam onder die goddelikes geskryf te hê? Ons Here het ontdek dat daar geen vrug was nie, en dit was ‘n vreeslike ding. Maar, toe, het Hy die boom gekondig. Was dit nie reg dat Hy dit sou doen nie? Het Hy dit vervloek? Dit was reeds ‘n vloek. Dit was bereken om die hongerige te lok en hulle uit hul pad te lok om hulle te mislei. God sal nie hê dat die armes en behoeftiges tot ‘n grap gemaak moet word nie. ‘n Leë profesie is ‘n praktiese vloek. En moet dit nie die boosheid van die Here van Waarheid ontvang nie?

Vloek en Vonnis op ‘n Valse Professie

Die boom was van geen nut waar dit was nie—dit het geen man se verfrissing gebring nie. So, die vrugtelose professor beset ‘n posisie waarin hy ‘n seën behoort te wees, maar in werklikheid stroom ‘n bose invloed uit hom. As hy nie die Genade van God in hom het nie, is hy totaal nutteloos en in alle waarskynlikheid is hy ‘n vloek—hy is ‘n Achan in die kamp, wat die Here bedroef en Hom weier om sukses aan sy volk te gee.

Ons Here het die vyeboom egter vir ‘n goeie doel gebruik toe Hy dit laat verdroog het. Dit het van daardie oomblik af ‘n baken en ‘n waarskuwing geword vir ander wat leë vertooning stel. So, wanneer die goddelose man, wat ‘n bloeiende professie getoon het, toegelaat word om in sy weë weg te dryf, word ‘n morele effek op ander geskep—hulle is gedwing om die gevaar van ‘n onsonde professie te sien. En as hulle wys is, sal hulle dit nie meer doen nie.

Die Vergelding van Valsheid: “Soos Jy Was”

Nadat die Verlosser dit gekondig het, het Hy oordeel uitgespreek oor die boom. Wat was die vonnis? Dit was eenvoudig: “Soos jy was.” Dit was niks meer as ‘n bevestiging van sy toestand nie. Hierdie boom het geen vrugte gedra nie—hy sal nooit weer vrugte dra nie. As ‘n man kies om sonder die Genade van God te wees, en tog ‘n professie te maak dat hy dit het, is dit net reg dat die groot Regter sê: “Gaan voort sonder Goddelike Genade.” Wanneer die groot Regter uiteindelik vir diegene wat van God afwyk sal spreek, sal Hy net vir hulle sê: “Gaan weg!” Gedurende hul lewe het hulle altyd van God af wegbeweeg, en na die dood sal hulle karakter met volhoubaarheid gestempel wees. As jy kies om graceloos te wees, sal graceloosheid jou vonnis wees.

Verval en Verdroging

Dan het daar ‘n verandering oor die boom gekom. Dit het onmiddellik begin verdroog. Ek weet nie of die dissipels ‘n trillingslag deur die boom gesien het nie. Maar die volgende oggend, toe hulle daardie pad verbygaan, volgens Markus, was dit van die wortels af verdroog. Nie net het die blare afhang nie, soos streamers wanneer daar geen wind is nie. Nie net het die bas sy volle lewenskrag verloor nie, maar die hele struktuur was fataal beswyk. Het jy al ooit ‘n vyeboom gesien met sy vreemde, onheilspellende takke? Dit is ‘n baie buitengewone gesig wanneer dit kaal van blare is. In hierdie geval sien ek sy skeletarm! Dit is twee keer dood, dood vanaf die wortels.

So het ek gesien hoe die mooie professor ‘n bederf ondergaan. Hy het gelyk soos iets wat die asem van ‘n oond gevoel het en sy vog verdroog het. Die man is nie meer dieselfde nie—sy glorie en sy skoonheid is hopeloos verlore. Geen byl is opgetel, geen vuur is aangesteek nie—’n woord het dit gedoen—en die boom het verdroog van die wortel af. So, sonder donderstraal of pes, word die eens dappere professor getref soos met die oordeel van Kain. Dit is ‘n vreeslike lot. Beter is dit dat die wynbouer met die byl in sy hand na jou kom en jou met die kop van die byl tref en vir jou sê: “Boom, jy moet vrug dra, of uitgekap word.” So ‘n waarskuwing sou vreeslik wees, maar dit sou onmeetlik beter wees as om onveranderd in jou plek gelaat te word, rustig om na vernietiging toe te verdroog.

Verlies en Verdorwe Voorbeeld

Ek het nou my swaar las afgelewer, dit ver op my self geplaas meer as op enige van julle. Want ek staan meer prominent as julle. Ek het ‘n luidraker professie gemaak, groter as die meeste van julle. En as ek nie Sy Goddelike Genade in my het nie, sal ek voor die menigte staan wat my in my groenheid gesien het, en ek sal tot die wortels verdroog—’n vreeslike voorbeeld van wat God met diegene wat geen vrugte na Sy glorie dra nie, doen.

Gebed:

Laat niemand sê, “Dit is baie hard.” Broer, dit is nie hard nie, is dit nie, dat as ons iets professieer, ons verwag word om getrou aan dit te wees? O Here, mag ons in ons harte deernis en waarheid vind om ons professie na te volg.

Charles Spurgeon