Die Praatboek - Charles Spurgeon
“Wanneer jy wakker word, sal dit met jou praat.” – Spreuke 6:22
Dit is ‘n baie gelukkige omstandigheid wanneer die gebod van ons vader en die wet van ons moeder dieselfde is as die Gebod van God en die Wet van die Here. Gelukkig is hulle wat twee kragte het wat hulle na die regte pad lei—die bande van die Natuur en die toue van Genade. Dit is ‘n vreeslike sonde om teen ‘n vader op aarde en die groot Vader in die Hemel te sondig, en hulle toon die giftigheid en geweld van sonde wat die sagte verpligtinge van die kinderjare ignoreer, sowel as die vereistes van die gewete en God. Salomo, in die passage voor ons, spreek duidelik van dié wat in die ouers se wet en in God se Wet dieselfde vind, en hy waarsku hulle om die Wet van God rondom hul harte te bind en dit om hul nekke te bind; hiermee bedoel hy innerlike liefde en openlike belydenis. Die Wet van God moet vir ons so kosbaar wees, dat dit om die mees lewensbelangrike orgaan van ons wese gebind moet wees, geweef om ons harte. Dit wat ‘n mens in sy hande dra, kan hy vergeet en verloor, dit wat hy op hom dra, kan van hom geskeur word, maar dit wat om sy hart gebind is, sal daar bly solank as wat die lewe bly. Ons moet die Woord van God met ons hele hart, en verstand, en siel, en krag liefhê; met die volle krag van ons natuur moet ons dit omhels; al ons warmste affeksies moet saam met dit gebind wees. Wanneer die wys man vir ons sê om dit om ons nekke te dra, bedoel hy dat ons nooit skaam moet wees vir dit nie; geen bloos mag ons wang verower wanneer ons Christene genoem word nie; ons mag nooit met ‘n gesug in enige geselskap oor die dinge van God praat nie. Manlik moet ons die Kruis van Christus opneem; met vreugde moet ons onsself as dié bely wat respek het vir die Goddelike Getuienisse. Laat ons ware godsdiens beskou as ons hoogste versiering; en soos magistrate hulle goue kettings aantrek, en hulle meen hulle is daarmee versier, so moet ons die Gebooie en die Evangelie van die Here ons God om ons nek dra.
Drie Dwingende Redes
Om ons te oortuig om dit te doen, gee Salomo drie kragtige redes; hy sê dat die Wet van God, waarmee ek die hele Skrif bedoel, en veral die Evangelie van Jesus Christus, ons ‘n gids sal wees—“Wanneer jy gaan, sal dit jou lei.” Dit sal ‘n bewaker vir ons wees—“Wanneer jy slaap”—wanneer jy weerloos is, en van jou wag af—“sal dit jou beskerm.” En dit sal ook ‘n dierbare metgesel wees—“Wanneer jy wakker word, sal dit met jou praat.” Enige een van hierdie drie argumente sal beslis genoeg wees om ons aan te moedig om nader kennis te maak met die Heilige Woord! Ons het almal ‘n gids nodig, want “dit is nie in die man wat wandel om sy stappe te rig nie.” Gelaat aan onsself sal ons gou in dwaasheid oorweldig word; daar is dilemma’s in alle lewens waar ‘n gids meer kosbaar is as ‘n wig goud. Die Woord van God, as ‘n onfeilbare riglyn vir die menslike lewe, moet deur ons gesoek word, en dit sal ons lei in die pad van veiligheid.
Die Woord as ‘n Bewaker
Die tweede rede is ewe kragtig: die Woord van God sal die bewaker van ons dae wees. Wie ook al daarna luister, sal veilig woon, en sal rustig wees van die vrees vir boosheid. Daar mag onbewaakte oomblikke wees; tye wat onontkombaar is in ons onvolmaaktheid, sal daar wees wanneer ons, tensy ‘n ander mag beskerm, in die vyand se hande val. Geseënd is hy wat God se Wet so in sy hart geskryf het, en dit so om sy nek as bewapening dra, dat hy te alle tye onoorwonne is, bewaar deur die Mag van God deur Geloof na Saligheid!
Die Woord as ‘n Lewe en Metgesel
Maar ek verkies om vanoggend by die derde rede te bly om die Woord van God lief te hê. Dit is dit: dit word ons soet metgesel—“Wanneer jy wakker word, sal dit met jou praat.” Die Geskepte Wet van God, wat Dawid in die 119de Psalm noem, God se getuienisse, bevele, statutêre wette en sulke dinge, is die vriend van die Regverdiges! Die essensie en die hart daarvan is die Evangelie van Jesus, die Wetvervuller, en dit is ook die spesiale vertroosting van Gelowiges. Van die hele Heilige Boek kan gesê word: “Wanneer jy wakker word, sal dit met jou praat.” Ek haal vier of vyf gedagtes uit hierdie uitdrukking, en oor hierdie sal ons praat.
Die Woord is Lewendig
I. Ons besef hier dat die WOORD LEWEND IS. Hoe anders kan dit gesê word—“Dit sal met jou praat”? ‘n Dood boek kan nie praat nie, en ‘n stom boek kan nie spreek nie. Dit is duidelik ‘n lewende Boek, en ‘n geselskapboek—“Die Woord van God wat leef en bly vir ewig.” Hoeveel van ons het dit nie die waarheid ontdek nie! ‘n Groot deel van menslike boeke is lankal dood, en selfs opgedroog soos Egiptiese mummies; die loop van die jare het dit waardeloos gemaak; hul leringe is weerlê, en hulle het geen lewe vir ons nie. Begrawe dit maar in jou openbare biblioteke as jy wil, maar vanaf vandag sal dit geen man se pols beweeg, en geen man se hart warm maak nie. Maar hierdie drie keer geseënde Boek van God, hoewel dit al honderde jare onder ons is, is Immortal in sy lewe, onverganklik in sy krag—die dou van sy jeugd het nog op dit! Sy spraak val steeds soos die reën, vars van die Hemel! Sy Waarhede is oorvloeiende fonteine van altyd nuwe vertroosting!
Die Woord as God se Onveranderlike Waarheid
Die Woord van God is lewendig omdat dit die uitspraak is van ‘n Onveranderlike, Self-Bestaande God. God praat nie vandag wat Hy nie gister bedoel het nie; Hy sal ook nie môre uitwis wat Hy vandag neergeskryf het nie. Wanneer ek ‘n belofte lees wat 3000 jaar gelede uitgespreek is, is dit net so vars soosof dit vandag uit die ewige lippe geval het!
“Wanneer jy wakker word, sal dit met jou praat.” – Spreuke 6:22
Hoe dikwels het die Boek nie al ons navrae beantwoord nie! Ek was verstom in tye van moeilike omstandighede om te sien hoe duidelik die Orakel is. Jy het jou vriende gevra, en hulle kon nie raad gee nie; maar jy het op jou knieë gegaan, en God het vir jou geantwoord. Jy het vrae gehad, jy was verward, jy het probeer om die probleem op te los, en, kyk, in die hoofstuk wat jy by Oggendgebed gelees het, of in ‘n gedeelte van die Skrif wat voor jou oopgelê was, is die rigting gegee! Het ons nie gesien hoe ‘n teks, as dit ware, sy vlerke sprei en van die Woord af vlieg soos ‘n seraf, en ons lippe aanraak met ‘n lewe altaar-koer nie? Dit het gelê soos ‘n slapende engel in die beddens van speserye van die Heilige Woord, maar dit het ‘n Goddelike Sending ontvang en troos en onderrig na ons harte gebring! Die Woord van God, dan, praat met ons in die sin van bekend wees met ons. Begryp ons dit? Ek sal hierdie punt afsluit met ‘n ander toepassing. Wie wat dan, wat die Woord van God as ‘n dierbare en vriendelike metgesel beskou, dit verwerp of verwaarloos? As dit ‘n deurslaggewende boek was, wat binne en buite vol vervloekings en klaagliedere was, waarvan elke letter met verklarings van wraak geflits het, sou ek dalk ‘n rede verstaan hoekom ons dit nie moet lees nie; maar, O kosbare, onbetaalbare Metgesel! Liewe Vriend van al my hartseer, wat my bed in my siekte maak, die lig van my duisternis, en die vreugde van my siel, hoe kan ek jou vergeet—hoe kan ek jou verlaat? Ek het gehoor van een wat gesê het dat die stof op sommige mense se Bybels so dik en lank lê dat jy “Verdoemenis” daarop kan skryf! Ek vrees dat dit die geval is met sommige van julle. Meneer Rogers van Dedham, het op een geleentheid, nadat hy oor die kosbaarheid van die Bybel gepreek het, dit van die voorkant van die preekstoel geneem, dit agter hom neergesit en God se stem voorgestel wat sê, “Julle lees nie die Boek nie; julle gee nie om daarvoor nie; ek sal dit terugneem; julle sal nie meer moeg wees daarvoor nie.” En toe het hy die verdriet van wysmans harte uitgebeeld toe hulle die geseënde Openbaring van die mense afgetrek gevind het; en hoe hulle die Troon van Genade, dag en nag, sou beleër om dit terug te vra. Ek weet hy het die waarheid gesê! Al neig ons dit ook, moet ons dit meer as enige ander prys, want as dit van ons afgeneem sou word, sou ons ons dierbaarste vertrooster in die uur van behoefte verloor het. God gee ons die genade om die Skrifte meer lief te hê!
Die Woord is Responsief
IV. Vierdens, en met kortheid, toon ons teks duidelik aan dat DIE WOORD RESPONSIEF IS. “Wanneer jy wakker word, sal dit met jou praat,” nie na jou toe nie. Praat met ‘n mens beteken nie alles is aan een kant nie; om met ‘n mens te praat vereis ‘n antwoord van hom; elkeen van julle het iets om te sê wanneer julle saam praat; dit is ‘n gesprek waaraan elkeen sy deel bydra. Nou, die Skrif is ‘n wonderlik geselskapboek. Dit praat, en maak mense praat. Dit is altyd gereed om op ons te antwoord. Veronderstel jy gaan na die Skrif in ‘n sekere geestelike toestand; jy het seker al opgemerk dat die Woord antwoord gee op daardie toestand. As jy donker en somber is, sal dit lyk asof dit homself in rou gedra het, sodat dit saam met jou kan kla. Wanneer jy op die mesthoop is, sit die Skrif daar, met stof en as op sy kop, en huil langs jou, en nie bestraffend soos Job se ellendige vertroosters nie! Maar veronderstel jy kom na die Boek met glinsterende oë van vreugde—jy sal dit hoor lag! Dit sal sing en speel vir jou soos op die psalter en harp; dit sal die hoë klinkende cimbale bring! Betree sy mooi land in ‘n gelukkige toestand, en jy sal uitgaan met vreugde, en met vrede gelei word! Sy berge en sy heuwels sal voor jou in singe breek, en al die bome van die veld sal hul hande klap. Soos in water die gesig weerkaats, so sien ‘n mens sy eie beeld in die Lewende Stroom van geopenbaarde Waarheid. As jy na die Heilige Skrif kom met groei in Genade, en met strewe na hoër bereiking, sal die Boek met jou groei, op jou groei! Dit is altyd groter as jy, en roep vrolik: “Hoër nog!” Baie boeke in my biblioteek is nou agter en onder my. Ek het dit jare gelede met aansienlike plesier gelees; ek het dit sedertdien met teleurstelling gelees. Ek sal dit nooit weer lees nie, want dit is nie meer van enige nut vir my nie; dit was eendag goed op sy manier, en so was die klere wat ek gedra het toe ek tien jaar oud was; maar ek het oor dit gegroei. Ek weet meer as wat hierdie boeke weet, en weet waar hulle ontbreek. Maar niemand groei ooit oor die Skrif nie! Die Boek verbreed en verdiep met ons jare! Dit is waar, dit kan nie werklik groei nie, want dit is volmaak, maar dit doen dit in ons besef. Hoe dieper jy grawe in die Skrif, hoe meer vind jy dit is ‘n groot afgrond van Waarheid. Die beginner leer vier of vyf punte van ortodoksie, en sê, “Ek verstaan die Evangelie, ek het die hele Bybel begryp.” Wacht ‘n bietjie, en wanneer sy siel groei en meer van Christus leer, sal hy bely, “Jou Gebod is uiters breed, ek het net begin om dit te verstaan.”
Die Woord is Persoonlik
Daar is een ding van God se Woord wat sy responsiwiteit aan ons toon, en dit is wanneer jy jou hart aan dit openbaar, dit openbaar sy hart aan jou. As jy, terwyl jy die Woord lees, sê, “O geseënde Waarheid, jy word inderdaad in my ervaring verwesenlik; kom nog verder in my hart; ek gee my vooroordele op; ek stel my self, soos die was, in om met jou seël gemerk te word.” Wanneer jy dit doen, en jou hart aan die Skrif oopmaak, sal die Skrif sy hart aan jou oopmaak, want dit het geheime wat dit nie aan die oppervlakkige leser vertel nie; dit het kosbare dinge van die ewige heuwels wat net ontdek kan word deur mense wat weet hoe om te grawe en die geheime plekke oop te maak, en groot aders van ewige rykdom te penetreer. Gee jouself oor aan die Bybel, en die Bybel sal jouself aan jou oorgee! Wees opreg met dit, en eerlik met jou siel, en die Skrif sal sy goue sleutel afneem, een deur na die ander oopmaak, en jou verstomde oë ‘n berg van silwer wys wat jy nie kon weeg nie, en hope goud wat jy nie kon meet nie! Geseënd is die man wat, in die gesprek met die Bybel, sy hele hart aan dit vertel, en die geheim van die Here leer wat by hulle is wat Hom vrees.
Die Woord is Invloedryk
V. Laastens, is die Skrif INVLOEDRYK. Dit haal ek uit die feit dat Salomo sê, “Wanneer jy wakker word, sal dit met jou praat”; en dit volg op met die opmerking dat dit die mens van die vreemde vrou en ander sonde wat hy verder noem, weghou. Wanneer die Woord van God met ons praat, beïnvloed dit ons; alle praat beïnvloed meer of minder; ek glo daar word meer in hierdie wêreld vir goed of sleg gedoen deur praat as wat daar deur preke gedoen word. Trouens, die prediker preek die beste wanneer hy praat! Daar is geen oratorie in die wêreld wat gelyk kan wees aan eenvoudige praat nie—dit is die model van welsprekendheid, en al jou retorikus se aksies en geselskap is maar ‘n klomp rommel. Die doeltreffendste manier van preek is eenvoudig praat—‘n man wat sy hart toelaat om oor sy lippe na ander mense se harte oor te vloei.
Charles Spurgeon