Die Kaars – Charles Spurgeon

Inleiding: Die Betekenis van Ligtigheid en Getuienis

Ons Verlosser het gepraat oor die invloed van Sy dissipels op hul medemens, en Hy het eers daardie geheime maar magtige invloed genoem wat Hy beskryf onder die figuur van sout – “Julle is die sout van die aarde.” Geen man word gebore vir God en nie begin om mense te beïnvloed nie, met ‘n invloed wat eerder gevoel as gesien word nie. Die bestaan van ‘n gelowige self werk op ongelowiges. Hy is soos ‘n handvol sout wat op vlees gewerp word – hy het ‘n geur in homself, en dit dring deur na diegene wat in kontak met hom kom. Die onopgemerkte, byna onbewuste invloed van ‘n heilige lewe is die doeltreffendste om die samelewing te dien en die voorkoming van morele bederf. Mag daar sout in elkeen van ons wees, want “sout is goed.” Heb je sout in jouself, dan sal jy ‘n seën wees vir almal rondom jou. Maar daar is iets van elke ware Christen wat duidelik en sigbaar is en wat hy verplig is om uit te oefen, en dit stel ons Here in die beeld van lig – “Julle is die lig van die wêreld. ‘n Stad wat op ‘n berg is, kan nie verborge wees nie.” In elk geval sal die egte Christen die stil en ongesiene soutinvloed openbaar op diegene wat direkte kontak met hom het, maar laat hom ook werk om die tweede, of verligtende invloed te besit wat ‘n baie groter gebied dek en meer met die werklike lewe handel – want sout is vir dooie vlees en lig vir lewende mense. “Laat julle lig so skyn voor mense, dat hulle julle goeie werke mag sien, en julle Vader wat in die hemel is, verheerlik.” Soutigheid en lig is die krag van ‘n Christen! Ek glo nie dat iemand lig kan gee as hy nie eers sout ontvang het nie, en tog het sommige ‘n oorvloed van sout, maar is hulle nie veel te vrygewig met hul lig nie. Mag God ons genade skenk om die innerlike en die uiterlike te balanseer. Mag ons dienende sout en die verspreidende lig hê!

Die Lig en Getuienis vir die Here

Ons gedagtes sal nou op die gee van lig val, en ek bid dat ek mag help om die meer en minder aktiewe onder ons aan te spoor om hul invloed op ander uit te oefen tot hierdie mate – om die stille getuienisse van hul nederige geloof te kroon deur ‘n uitgesproken getuienis vir hul Here en Verlosser. Almal wat sout het, sal nou aangespoor word om hul lig te toon. Die beeld wat ons Verlosser gebruik is ‘n alledaagse een, geleen van die oosterse tent en huis. Hy praat van ‘n kaars, of, meer akkuraat, van ‘n lamp. Ons sou die teks moet lees – “Nie steek mense ‘n lamp aan en sit dit onder ‘n maatmandjie nie, maar op die lampstand, en dit gee lig vir almal wat in die huis is.” Ek sal die beeld gebruik beide in sy oosterse en westerse vorm, en soms sal ons dit ‘n lamp noem en soms ‘n kaars. Miskien sal ons beter verstaan met beide ‘n lamp en ‘n kaars, en alhoewel ons die metafoor mag verwar, sal ons nie iemand se gedagtes verwarrend maak oor die belangrike waarheid van God wat dit uiteensit nie. Daar is drie dinge in die teks. Die eerste is die aansteken, die tweede is die plasing en die derde is die skyn. Die eerste twee is bedoel om die derde te bewerkstellig. Mag Hy wat alleenlik lig kan skep, ons gedagtes verlig terwyl ons oor Sy Woord besin.

I. Die Aansteken van die Kaars

Eerstens, laat ons die AANSTEKEN oorweeg. “Nie steek mense ‘n kaars aan nie.” Wat is hierdie aansteek van die mense se siele? Hulle is van nature sonder lig, “die verstaan is verdonker, geskeie van die lewe van God deur die onkunde wat in hulle is.” Wat is, dan, hierdie aansteek? Dit is eerstens ‘n goddelike werk. God het Sy skeppende werk van ouds begin deur te sê, “Laat daar lig wees” en daar was lig. En soos in die ou skepping, so in die nuwe – die eerste ding wat God in die hart van die mens werk, is lig – “die ingang van U Woord gee lig.” Goed gesê het Dawid, “Die Here is my lig en my heil.” Die Heilige Gees verlig die verstand sodat die man die desperaatheid van sy eie toestand besef en sy onmag om redding deur sy eie werke te bewerkstellig. Die Here stort lig in die siel sodat Christus deur geloof gesien word en, by die gesig van Hom, slaan die hart in vlam, en lig neem besit van die innerlike mens sodat hy nie net lig sien nie, maar lig het. Die lig skyn nie net op die hart nie, maar van die hart. “Julle was eens duisternis” – nie net in die donker nie, maar duisternis! “Maar nou is julle lig in die Here” – nie net het julle lig van die Here nie, maar julle is lig – julle siele het die vlam aangegryp. Alleen die Heilige Gees kan hierdie werk volbring. Geen mens sal ooit lig in homself hê totdat God, wat die fiat by die Skepping uitgespreek het, deur dieselfde Woord lig in die siel skep. Die Apostel Paulus sê van alle heiliges, “God, wat die lig beveel het om uit die duisternis te skyn, het in ons harte geskyn, om die lig van die kennis van die heerlikheid van God in die aangesig van Jesus Christus te gee.” Hierdie aansteek is ‘n skeidende werk. Wanneer hierdie Lig van God kom, skei dit ‘n mens van diegene rondom hom wat as duisternis is. Dit neem hom nie weg van sy omgewing nie. Dit sluit hom nie in ‘n klooster in nie, maar die skeiding is volmaak, want om ‘n onderskeid tussen ‘n kaars en die duisternis te stel, is alles wat nodig is, om dit aan te steek. Die kleinste vonk sal, deur sy bestaan, van die duisternis onderskei wees. Daar is geen nodigheid om lig te merk om te verhoed dat dit met duisternis verwar word nie en dit is nie nodig om dit te laat blaas voordat dit sê, “Ek is hier.” Wat het lig met duisternis gemeen? Geen deurtog van die lig in ‘n mens se hart as hy nie geskei is van diegene rondom hom nie – hy is geroep deur die genade van God tot ‘n roeping wat op sigself ‘n verskil stel tussen die geroepenes en die res van die mense se kinders.

II. Die Plasing van die Kaars

Laat ons nou, in die tweede plek, die PLASING oorweeg. “Geen man steek ‘n kaars aan en sit dit onder ‘n maatmandjie nie.” Dit is ‘n groot punt, hierdie plasing van ‘n man – dit kan sy lig verberg of dit verder weg stuur. Die belangrikste ding is die aansteek, en om hom ‘n lig te gee. Maar die volgende belangrikste ding is waar om hom te plaas wanneer hy aan is. Baie mense, wanneer hulle eers Christus vind, is heeltemal op die verkeerde plek. Hoe kan ‘n lamp skyn as dit in ‘n rivier gegooi word? Na die bekering van sekere mense word hul verwydering noodsaaklik. Dit is betekenisvol dat toe God Abraham geroep het, het Hy hom nie laat stilstaan in Ur van die Chaldeërs nie – die plek vir Abraham om te skyn was nie eers in Haran nie, maar hy moes na die gekose land beweeg en as ‘n herdersprins beweeg – want net daar en in daardie karakter kon Abraham skyn tot die heerlikheid van God.

Inleiding: Die Ligskenking van ‘n Christen

Of jy kan jouself in ‘n plek van voordeel plaas, nes wanneer ‘n lamp op ‘n lampstand geplaas word. Eerstens, let op die woorde in die negatiewe – “Nie steek mense ‘n kaars aan en sit dit onder ‘n maatmandjie nie.” ‘n Maatmandjie is ‘n nuttige en handige voorwerp. In byna elke oosterse huis was daar ‘n graanmaat, hier genoem ‘n maatmandjie, hoewel dit nie oor die algemeen veel meer as ‘n peck gemeet het nie. Hierdie maat was algemeen in elke huis, omdat hulle hul eie graan gemaal het en dus dikwels met hul bure besig was. Hierdie nuttige graanmaat, is vir my die beeld van die besighede van die gewone lewe—die regmatige en natuurlike bedrywighede van die huishouding. Baie mans en vroue verberg die kaars wat God aangesteek het onder die maatmandjie van besigheid en huishoudelike sorg. Maar jy vra, “Moet ‘n huisvrou nie ‘n huisvrou wees nie?” Natuurlik, maar nie so ‘n huisvrou dat sy haar godsaligheid verberg nie! Moet die werkende man nie met sy hande werk nie? Natuurlik, maar nie so om te werk vir die brood wat hy vergaan nie, en terwyl hy die Ewige Lewe mis nie. Moet die sakeman nie sy beste aandag aan sy besigheid gee nie? Beslis, maar hy moet sorg dat hy nie sy siel verloor nie, of die siele van ander benadeel nie. Sorg vir jou maatmandjie—niemand vra jou om dit te verbrand nie—maar hou dit in sy plek. Stel alle wêreldse dinge onder die Glorie van God. Moet nie jou besittings of jou begeertes, jou plesier of jou sorg toelaat om as ‘n maatmandjie te dien wat Sy Lig verberg nie. Dit gebeur met baie. Ek moet van Gewete vra om vir my vir ‘n minuut of twee te preek. Sal jy asseblief by die huis kyk, liewe Vriende, en sien waar jy jou besigheid en jou godsdiens plaas? Wat is bo-aan? Wat is eerste? Is godsdiens jou besigheid, of is besigheid jou godsdiens? Skyn jou kaars op die maatmandjie, of verberg die maatmandjie die kaars? Ek sal nie verder op die vraag inskuif nie, want dit sal vir jou goed wees om dit in stilte te beantwoord, elke man vir homself. Ek weet hoe ‘n predikant sy lig onder ‘n maatmandjie kan sit. Hy kan net ‘n amptenaar wees en dienste uitvoer, net iets meer as ‘n uitvoerder. Die ergste wat met die Evangelie gedoen kan word, is om dit te parsonifikasieer. Sodra ons net as amptenare preek, het ons al die mag verloor—ons moet as mense vir mense praat!

Die Beperking van Ligte: Gedagtes oor Beskeidenheid en Getuienis

Een broeder predikant het my een dag gesê: “Die oomblik ek die preekstoel deure sluit, sluit ek my natuurlike self uit.” Dit sal nooit werk nie! ‘n Man moet heeltemal teenwoordig wees wanneer hy God dien, en as hy homself ooit moet wees, dan is dit wanneer hy preek. Ons kan ook die kaars bedek deur moeilike woorde te gebruik—woorde wat nie vir opgevoede mense moeilik is nie, maar vir die meerderheid van ons gehoor. Ons kan ook tegniese geloofswoorde gebruik, soos wat ons in die klaskamer of in die debatlokaal sou gebruik, en hierdie kan ons betekenis vir die mense verberg. Ek ken sommige Christene wat hul lig onder ‘n maatmandjie plaas deur ‘n oormaat van beskeidenheid en skaamte. Hulle is nie so ontstellend teruggetrokke wanneer vyf-pondd note gemaak moet word nie, maar as daar iets vir Christus gesê moet word, dan bloos hulle en stamper! O dat hulle hierdie hindernis sou oorkom! Ander plaas hul lig onder ‘n maatmandjie deur inkonsekwentheid—hulle handel nie soos Christene behoort nie—en wanneer mense hulle slegte werke sien, verheerlik hulle nie God nie. God verhoed dat ons duisternis in die huis meer sigbaar is as ons lig! Ek vrees sommige bedek hul lig onder die maatmandjie van onverskilligheid—hulle lyk nie omgee hoe dit gaan met die saak en Koninkryk van Christus nie. Hulle kyk mooi na die staat van hul skape en beeste, maar vir die Huis van die Here het hulle min sorg. Ek bid jou, liewe Vriende, moenie jou lig in enige manier verberg nie!

Goddelike Gehoorsaamheid: Die Standpunt van Openbare Getuienis

Laat jou lig so skyn op die lampstand, die teks is egter positief. Stel jouself op ‘n lampstand of op ‘n lampstaander. Wat moet dit wees? ‘n Lampstaander is ‘n gepaste vertoonvenster van die lig en elke man moet ‘n gepaste belydenis van sy geloof maak. Die beste manier word in God se Woord voorgeskryf. Dit is geskryf, “Hy wat glo en gedoop word, sal gered word.” Sorg dat wanneer jy geloof het, jy dit op die voorgeskrewe manier verklaar, want hy wat met sy hart glo en met sy mond bely Hom, sal gered word. O Lamp, sê nie, “Ek sal skyn, maar ek sal op die vloer lê en dit doen nie.” Nee, jou plek is op die stand wat voorsien is! Liewe Christen, sluit by die Kerk aan, sodat jy geplaas kan word waar jy in orde sal wees met die reëling van die Goddelike huisgesin. ‘n Lampstaander moet ook iets wees wat die lamp genoegsaam sigbaar maak. As jy nie jou lig bereidwillig en vrolik toon nie, is dit baie waarskynlik dat die Meester van die huis jou uit sal haal. Oorlewingsplanne sal reël dat die lig nie weggesteek word nie. Sien wat die Here vir Sy Kerk jare gelede gedoen het—Hy het dit toegelaat om deur vervolging in die publiek geplaas te word! Wat ‘n lampstaander is daar gevind vir die Christendom in die martelaarskap van die Kolosseum, in die publieke verbrandings deur heidene en papiste, en in al die ander maniere waardeur gelowiges in Christus gedwing is om in die publiek bekend te staan!

Die Getuienis van Geloof: God se Werk in Ons Lewe

Persecution het die vuurtoring gebou en Goddelike Liefde het die brandende en straalende Lig van die heilige Waarheid van God daar geplaas! Jy mag vind dat God so ‘n lampstaander vir jou sal maak. Jy sal in jou gesin gedwing word om te getuig, deur die teenstand van diegene rondom jou, tensy jy ander en gelukkiger metodes neem. Ons behoort dapper te wees vir die Waarheid van God en dit met alle bedagsaamheid en sonder beperking te spreek! Ek verlang na die dag wanneer die preke van die Christelike godsdiens die reël sal wees onder alle klasse van mense, in alle transaksies!

Charles Spurgeon